Agnieszka Krzemińska: Byliśmy krajem barbarzyńców i to powód do dumy
– Trzeba sobie powiedzieć jasno: nie byliśmy ani starożytnym Egiptem, ani Grecją, ani Rzymem – mówi Agnieszka Krzemińska, archeolożka i dziennikarka naukowa, autorka książki „Grody, garnki i uczeni. O archeologicznych tajemnicach ziem polskich”. Spogląda na pradzieje terenów zakreślonych przez obecne granice naszego kraju, uważanych jeszcze niedawno za mniej interesujące niż kraje śródziemnomorskie. I przekonuje, że warto podążać za jej wzrokiem.
To nie tylko mało przyjazna strefa tranzytowa. To także tygiel kulturowy. Sztandarowym przykładem są Goci. Badania sugerują, że był to lud nie tylko obdarzony wieloma talentami, ale i tolerancyjny. Z tym że w tak dokładny i wielodyscyplinarny sposób nie przebadano osad innych kultur. – Kto wie, może się okazać, że nie tylko Goci byli tacy – mówi Krzemińska.
Przez setki lat dobiegały nas tylko dalekie echa procesów państwotwórczych z innych rejonów kontynentu. „Dopiero przyjście Słowian sprawiło, że przestaliśmy być jedynie obserwatorami i włączyliśmy się do gry już nie tylko jako statyści, ale też pełnoprawni aktorzy w tym dziejowym spektaklu” – pisze Krzemińska w swojej książce.
Jak to się stało, że napędem zmian był lud, który pozostawił po sobie nikłe ślady materialne, który żył w ziemnych jamach i wypalał „paskudne garnki”? Jak to się stało, że podbili znaczny obszar Europy? – Nie mieli tej swojej atrakcyjnej kultury, żeby podbić serca tych, do których przychodzili. Powoli, powoli się tu wsączali.
Agnieszka Pollo: Wszechświat to wanna pełna galaktyk
O historii własnej oraz reszty kosmosu opowiada prof. Agnieszka Pollo, astrofizyczka z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego i Narodowego Centrum Badań Jądrowych.