Z sawanny na sofę
Jak koty przywędrowały z sawanny na nasze sofy. Tajemnicza historia udomowienia
Dlaczego koty najbardziej lubią mięso tuńczyka? Żeby odpowiedzieć na to pytanie, trzeba przeprowadzić badania naukowe wymagające nie tylko pomysłowości, ale i pewnej dozy odwagi. Tego typu projekt może bowiem narazić na nominację do Nagrody IgNobla, humorystycznego odpowiednika prawdziwego Nobla (co potwierdza przyznanie w 2021 r. tego wyróżnienia prof. Susanne Schötz ze Szwecji za badanie komunikacji kotów z ludźmi).
Naukowcy z Niemiec, Wielkiej Brytanii i USA zdecydowali się jednak podjąć takie wyzwanie. W sierpniu w „Chemical Senses”, poważnym czasopiśmie wydawanym przez Oxford University Press, przedstawili wyniki analizy preferencji smakowych kotów. Dowiedli przy tym, że wbrew pozorom, nie jest to ani humorystyczne, ani ekstrawaganckie zagadnienie.
Słodycz w postaci umami
Ponad 6 proc. łowionych na świecie dziko żyjących ryb trafia do karmy dla kotów, dzięki czemu paleta propozycji kulinarnych dla tych zwierząt prezentuje się naprawdę imponująco: od zupy z tuńczykiem i krewetkami po ryby oceaniczne w sosie pomidorowym czy łososia północnoatlantyckiego. A skoro podaż jest tak bogata, to musi być odpowiedzią na duży popyt. Tylko dlaczego zwierzęta pochodzące od przodków żyjących na afrykańskiej sawannie tak lubią smak rybiego mięsa?
Okazuje się, że ich kubki smakowe wyposażone są w receptory, dzięki którym świetnie rejestrują obecny w rybach smak umami – odpowiadają naukowcy na łamach „Chemical Senses”. Udało im się, jako pierwszym na świecie, dokładnie opisać całą maszynerię molekularną potrzebną do wykrywania piątego smaku, włącznie ze stojącymi za nią genami.
Sam fakt posiadania przez koty tego typu receptorów nie jest specjalnie zaskakujący – są z natury drapieżnikami, a mięso upolowanych ofiar zawiera istotną komponentę umami.