Podczas lutowego posiedzenia Rady ds. Narodowości prezydent Władimir Putin oświadczył, że obecnie rozproszona po Rosji biblioteka Schneersohna – jeden z najwspanialszych zabytków literatury chasydzkiej – być może zostanie umieszczona w moskiewskim Żydowskim Centrum Tolerancji. To miała być kompromisowa odpowiedź na propozycje chasydów w Nowego Jorku, którzy od dziesięcioleci walczą o przewiezienie świętych ksiąg do ich amerykańskiej siedziby. Putin przypomniał, że część zbiorów gromadzonych w Rosji w XIX w., władza radziecka znacjonalizowała zaraz po rewolucji. I na tym polega problem: No bo jeśli się zgodzimy, by teraz komuś przekazać własność państwa rosyjskiego, to otworzymy puszkę Pandory.
Niepodzielna całość
Biblioteka Schneersohna składa się głównie z rękopisów kazań rabinów z miejscowości Lubawicze. Księgi, w których zebrano filozoficzną i religijną spuściznę przywódców lubawickich chasydów, pochodzą z okresu od końca XVIII do początków XX w. Są na ogół skromnie oprawione, nie ma na nich drogich kamieni, jak np. na psałterzu Godunowów. Pod tym względem nie mają więc wielkiej wartości materialnej. – Zbiór ma przede wszystkim wartość naukową, zwłaszcza dla badaczy filozofii chasydyzmu i historii języka hebrajskiego – wyjaśnia Alina Lisicyna z Rosyjskiej Biblioteki Państwowej. A dla wyznawców – wartość religijną.
Księgozbiór Schneersohna, znajdujący się w Rosji, został podzielony na trzy części: w kolekcji żydowskiej Rosyjskiej Biblioteki Państwowej znajduje się 460 woluminów, w Ośrodku Literatur Wschodu tejże biblioteki – 4425 ksiąg, a część archiwaliów trafiła do moskiewskiego Państwowego Archiwum Wojskowego.