Osoby czytające wydania polityki

„Polityka”. Największy tygodnik w Polsce.

Wiarygodność w czasach niepewności.

Subskrybuj z rabatem
Strona główna

POLITYKA o tym, co się działo w kraju i za granicą tuż po wyborach

Polityka
Zakończyła się I tura wyborów, zezwolono na eksport truskawek i kurek solonych, ówczesny premier wstrzymał produkcję włókien wiskozowych, a na świecie: szczyt NATO, Bush o konieczności zburzenia muru berlińskiego. POLITYKA o 10 czerwca 1989.

Z KRAJU

I tura wyborów odbyła się przy mniejszej niż oczekiwano frekwencji (ok. 62 proc.) i przyniosła duży sukces kandydatom „Solidarności”.

Sejm IX kadencji zakończył swoje prace. Ostatnie, pięćdziesiąte posiedzenie nie było bynajmniej ceremonią – posłowie uchwalili kilka zmian w ustawach (prawo prasowe, zaopatrzenie emerytalne, fundusz alimentacyjny, prawo celne). Nowelizacja prawa prasowego przewiduje, że na wydawanie dziennika lub czasopisma nie będzie potrzebna – jak dotychczas – zgoda Głównego Urzędu Kontroli Publikacji i Widowisk – wystarczy złożenie w tym urzędzie wniosku o rejestrację, odstąpiono też od obowiązku rejestracji urządzeń tzw. małej poligrafii. Urząd Kontroli może odmówić zgody na rejestrację czasopisma, jeśli narusza to przepisy prawa prasowego albo prawną ochronę tytułu, lub gdy wynika to z zastrzeżeń do osoby redaktora naczelnego. Jednogłośnie przyjęto przepisy liberalizujące prawo celne: utrzymano wprawdzie zakazy przywozu druków itp. o treści szkodliwej dla dobra PRL, ale spod tego zakazu wyłączono obiekty przywożone przez osoby fizyczne po jednym egzemplarzu danego tytułu lub numeru.

Rada Krajowa PRON podjęła uchwałę w sprawie przyznawania pośmiertnie polskim oficerom, internowanym w 1939 r. w Ostaszkowie, Starobielsku i Kozielsku, medalu „Za Wojnę Obronną 1939 r.”. Medal mogą odebrać rodziny ofiar.

Lech Wałęsa na wiecu przedwyborczym w Gdyni poinformował, że „Solidarność” nie wypracowała jeszcze stanowiska partii w kwestii osoby przyszłego prezydenta i po raz kolejny wyraził niechęć do kandydowania na to stanowisku. „Nie ma w Polsce – podkreślił Wałęsa (cytujemy za PAP) – innej partii czy siły politycznej, która byłaby przygotowana zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie, by rządzić krajem. Także za cztery lata te trzy partie mają największe szanse wygrać programowe wybory – jeśli potrafią myśleć przyszłościowo.

Roman Malinowski, prezes NK ZSL, w rozmowie telefonicznej z czytelnikami „Rzeczpospolitej”, na pytanie o nadzwyczajny Kongres stronnictwa: „Nie nadzwyczajny, lecz przyspieszony, bo więcej trzeba w Polsce normalności niż nadzwyczajności”. R. Malinowski zapowiedział krajową konferencję poświęconą „białym plamom” w ruchu ludowym w okresie powojennym (20 czerwca), a na jesień – krajową konferencję ideologiczną ZSL. Te dwie konferencje pozwolą wzbogacić deklarację ideową i program ZSL, a te dokumenty będą wymagały uchwalenia przez Kongres, z czym stronnictwo nie chce czekać do końca kadencji.

Ukazał się pierwszy numer (a 33, licząc od chwili powstania) „Tygodnika Solidarność”, pisma NSZZ Solidarność. Redaktorem naczelnym jest Tadeusz Mazowiecki. Format i objętość „Polityki” (ta sama drukarnia). Nakład 500 tys. egz. Cena 140 zł.

Decyzje ekologiczne. Premier M.F. Rakowski podjął decyzję o zatrzymaniu szkodliwej dla środowiska produkcji Zakładów Włókien Chemicznych Chemitex-Celwiskoza w Jeleniej Górze. Od 1 stycznia 1990 r. zakłady ulegną przebranżowieniu. Domagali się tego mieszkańcy, wojewódzkie władze partyjne i Wojewódzka Rada Narodowa, a Naczelny Sąd Administracyjny oddalił wcześniej skargę zakładów na „niezgodną z prawem decyzję o wstrzymaniu produkcji włókien wiskozowych”. Od 1 lipca likwiduje się ostatecznie najbardziej uciążliwe dla środowiska odcinki surowcowej produkcji i niektóre agregaty Huty im. Lenina w Krakowie. Decyzję akceptowały władze przedsiębiorstwa (dyrekcja i rada pracownicza), gdyż poza racjami ekologicznymi uwzględniają również rachunek ekonomiczny kombinatu.

Rzecznik MSW przedstawił kroki służące doskonaleniu struktur i zmniejszeniu ilości wojsk podległych MSW. W ciągu 2 lat zmniejszy się o ok. połowę stan liczebny Wojsk Ochrony Pogranicza – część ludzi i środków przekazane będzie na rzecz Milicji Obywatelskie, zwłaszcza do dużych aglomeracji. Ogółem do końca 1990 r. zostanie rozformowanych 5 brygad, jeden pułk zmotoryzowany, jeden samodzielny batalion, 15 batalionów w strukturze jednostek i 30 innych mniejszych jednostek.

Eksport truskawek i kurek solonych zostaje objęty indywidualnymi pozwoleniami wywozu – w tym roku pozwoli się na łączny eksport 15 tys. ton schłodzonych truskawek i 200 ton kurek.

30 tysięcy złotych zaliczki otrzyma jeszcze w czerwcu każdy emeryt i rencista na poczet dodatkowej waloryzacji świadczeń, przewidzianej od lipca.

Na doroczną sesję Międzynarodowej Konferencji Pracy wyjeżdża wspólna polska delegacja – OPZZ, NSZZ Solidarność, Solidarności Rolników Indywidualnych, Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych oraz Stowarzyszenia Pracodawców – pod przewodnictwem ministra Pracy i Polityki Socjalnej.

W Stoczni Gdańskiej podpisane zostało porozumienie między p. Barbarą Piasecką-Johnson a dyrektorem stoczni im. Lenina Czesławem Tołwińskim w sprawie utworzenia polsko-amerykańskiej spółki. Porozumienie podpisał także Lech Wałęsa.

Prezydent Łodzi Jarosław Pietrzyk nie uzyskał absolutorium na sesji wojewódzkiej rady narodowej – krytykowano stan budownictwa mieszkaniowego, złe zaopatrzenie w handlu (zwłaszcza w mięso i wędliny). Jest to równoznaczne z odwołaniem prezydenta z jego stanowiska.

Zjazd założycielski Stowarzyszenia Pisarzy Polskich wybrał władze – prezesem został Jan Józef Szczepański. Akces do stowarzyszenia zgłosiło 500 ludzi pióra z kraju i zagranicy.

Grand Prix krakowskiego festiwalu filmów krótkometrażowych w konkurencji krajowej przyznano Zygmuntowi Skoniecznemu za „Chłopski los – tryptyk filmowy”. W konkursie międzynarodowym, w którym uczestniczyło blisko 600 filmów, Grand Prix zdobył dokument radziecki Żanny Romanowej – „Biała wrona”.

Zmarli. Seweryn Ajzner (75 l.), historyk, działacz ruchu robotniczego, uczestnik wal o wolność Hiszpanii (1936–39). Irena Dubiska (90 l.), skrzypaczka, pedagog. Bazyli Maksimczuk (79 l.), działacz ruchu robotniczego, żołnierz Armii Czerwonej i Wojska Polskiego, generał w stanie spoczynku. Edward Rosset (92 l.), demograf, członek Polskiej Akademii Nauk.

 

ZA GRANICĄ

Zmarł Ajatollah Chomeini. W Iranie ogłoszono 40-dniową żałobę narodową. Nowym przywódcą politycznym i duchowym Republiki Islamskiej został wybrany prezydent Ali Chamenei.

Szczyt NATO, który zgromadził w Brukseli 16 przywódców państw członkowskich, wypracował kompromisowe rozwiązania w kwestii modernizacji rakiet i rozpoczęcia z ZSRR rozmów na temat zbrojeń konwencjonalnych. Prezydent G. Bush wystąpił z inicjatywą ograniczenia liczebności wojsk USA i ZSRR stacjonujących poza granicami obu krajów do 275 tys. żołnierzy.

Prezydent George Bush podczas swojej pierwszej podróży europejskiej odwiedził Włochy, Belgię, RFN i Wielką Brytanię. W przemówieniu wygłoszonym w Moguncji wezwał do zburzenia muru berlińskiego.

Na konferencji poświęconej „ludzkiemu wymiarowi KBWE”, obradującej w Paryżu, doszło do kilku ostrych polemik. Turecki minister spraw zagranicznych Mesut Ylimaz zaatakował politykę Bułgarii wobec mniejszości tureckiej. Przedstawiciel Bułgarii w replice odrzucił te oskarżenia. Austriacki szef dyplomacji Alois Mock powiedział, że sytuacja w dziedzinie praw człowieka w Rumunii „nie odpowiada normom międzynarodowym”. Podobne głosy były Portugalii i Szwecji. Rumuński delegat Constantin Ene powiedział, że ich „polityka wewnętrzna i zagraniczna decyduje się w Bukareszcie, a nie tutaj” i że dokument KBWE z Wiednia nie ma nic wspólnego ze sprawami tu omawianymi. Węgierski minister Gyula Horn wystąpił z propozycją utworzenia lokalnych grup nadzoru, śledzenia i wyłapywania przypadków naruszenia praw człowieka i że jego kraj otwarty jest na wszelką taką krytykę. Delegat USA Morris Abram wskazał na „widoczne postępy” w ZSRR (uwolnienie więźniów za przekonania, spektakularny wzrost emigracji itp.), a także w Polsce i na Węgrzech, zaznaczając równocześnie, iż nie należy „pogrążać się w samozadowoleniu”.

42 pielgrzymka Jana Pawła II prowadziła do Norwegii, Islandii, Finlandii, Danii i Szwecji.

Izraelski dziennik „Davar” opublikował wywiad z radzieckim ministrem spraw zagranicznych E. Szewardnadze. Określił on ostatni plan izraelski w sprawie przeprowadzenia wyborów na terytoriach okupowanych (stanowiących pierwszą fazę rozwiązywania konfliktu izraelsko-arabskiego) – jako „interesujący i godny rozważenia”. Powiedział też, że „również strona arabska przedłożyła pewne interesujące propozycje”, mając na myśli postulat zwołania międzynarodowej konferencji bliskowschodniej. Wcześniej Stany Zjednoczone ostrożnie poparły plan izraelski, uznając, że potrzebuje jeszcze „pewnych korektur”, aby był możliwy do przyjęcia przez stronę arabską.

Podczas posiedzenia Rady Europy w Reykjaviku przedstawiciel Węgier powiedział, że jego kraj pragnie zostać pierwszym członkiem Rady wśród Krajów Europy Wschodniej, co byłoby wstępnym krokiem do ewentualnego członkostwa w Europejskiej Wspólnocie Gospodarczej. „Dla nas, Węgrów, członkostwo izby europejskiej oznacza spełnienie pragnień demokratycznych naszego narodu” – powiedział. Wkrótce Rada zdecyduje o przyznaniu Węgrom, Polsce i ZSRR statusu gościa.

Turcja, odpowiadając na apel bułgarskiego przywódcy T. Żiwkowa, który wezwał, aby otworzyła swoje granice dla wszystkich „bułgarskich muzułmanów pragnących tam wyjechać”, zaproponowała negocjacje w sprawie porozumienia emigracyjnego, które pozwoliłoby ludności pochodzenia tureckiego przenieść się z Bułgarii do Turcji. Mniejszość turecka w Bułgarii oceniana jest na ok. 900 tys., strona turecka uważa, że jest ona znacznie liczniejsza i wynosi ok. 2,5 mln osób.

W Argentynie wprowadzono stan wyjątkowy po serii zamieszek i grabieży sklepów. Były reakcją na wprowadzony program oszczędności i cięć gospodarczych nakazanych przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy.

Podobne tło miały rozruchy w Nigerii. Doszło do licznych grabieży. Policja otworzyła ogień do demonstrantów.

Bundestag RFN odroczył na 3 lata wcielenie w życie uchwalonej w 1986 r. ustawy o przedłużeniu okresu służby wojskowej z 15 do 18 miesięcy.

Według emigrantów kurdyjskich we Włoszech w ciągu ostatnich dni rząd iracki miał deportować ponad 10 tys. Kurdów zamieszkujących północno-wschodnią prowincję Sulejmanija. Osiedlono ich w pustynnych obozach.

Reklama

Czytaj także

null
Kraj

Przelewy już zatrzymane, prokuratorzy są na tropie. Jak odzyskać pieniądze wyprowadzone przez prawicę?

Maszyna ruszyła. Każdy dzień przynosi nowe doniesienia o skali nieprawidłowości w Funduszu Sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry, ale właśnie ruszyły realne rozliczenia, w finale pozwalające odebrać nienależnie pobrane publiczne pieniądze. Minister sprawiedliwości Adam Bodnar powołał zespół prokuratorów do zbadania wydatków Funduszu Sprawiedliwości.

Violetta Krasnowska
06.02.2024
Reklama

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną