Nauka/Foto tygodnia 2011

Nauka/Foto tygodnia z 2010 r. »

The Biodesign Institute/Arizona State University Sensorobot. Może pracować w niedostępnych partiach oceanów. Informacje przetwarza w pulsy światła, ktore za pośrednictwem alfabetu Morsa są zbierane przez kamerę. Może poszukiwać ekstermofili, badać źródła hydrotermalne, monitorować podwodne trzęsienia.

L.Calcada/ESO E-ELT, czyli European Extremely Large Telescope. Będzie miał średnicę 40 m i stanie na Cerro Armazones, 3060 m n.p.m. Dla porównania, największe obecnie zwierciadła VLT, też na Atacamie, mają 8 m średnicy. Początek lat 20. tego wieku. Dosięgnie kresu..

Frank Schnorrer/MPI of Biochemistry Muszka owocówka w locie. Porusza skrzydłami z częstotliwością 200 herzów. To oznacza, że mięśnie skrzydeł kurczą się i rozkurczają 200 razy na sekundę. Jest to możliwe dzięki specjalnym genom. Obecnie zgadkę lotu much zbadano w Instytucie Maxa Plancka.

Dan Little/HRL Laboratories, LLC Materiał metaliczny zbudowany na archittekturze krystalicznej o gęstości 0,9 miligrama na centymetr sześcienny. Posiada jednak właściwości lanego metalu, a więc sztywność, wytrzymałość i stopień absorbowania energii. Coś w rodzaju metalicznej pianki.

Fraunhofer/IPA Robot-pająk przeznaczony do zadań specjalnych w sytuacji zagrożenia skażeniami chemicznymi. Nie zna strachu, jest odporny na zatrucia i poparzenia i porusza się jak pająk (gdy cztery odnóża pozostają oparte o podłoże, cztery następne są w ruchu).

ESA 2010 MPS for OSIRIS Team MPS/UPD/LAM/IAA/RSSD/INTA/UPM/DASP/IDA Lutetia, czyli po łacinie Paryż. Asteroida z głównego psa planetoid. Ma 132 km długości i 101 km szerokości. Zdjęcie zostało wykonane 10 lipca 2010 r. przez sondę Rosetta z odległości 3169 km. Lutetia składa się z metali, krzemianów i regolitu.

Stephen M. Secor/Science/AAAS Pyton może rok nie jeść, ale gdy w końcu schwyci zdobycz jego serce powiększa się dwukrotnie. Powiększenie to jest stymulowane molekułami kwasu tłuszczowego. Uczeni starają się wykorzystać ten mechanizm do opracowania leków ratujących ludzi po zawale.

WCS Boliwia Program/materiały prasowe Jaguar uchwycony kamerą pułapką w Madidi National Park w Boliwii. Używając specjalnej metody identyfikacji umaszczenia zwierząt, przy pomocy jednej kamery udało się zidentyfikować aż 19 jaguarów w tym rejonie. Jaguar to największy kot Nowego Świata.

Gunther Konnen/Applied Optics Supersłońce (to wyżej). Widok z samolotu nad Norwegią. Rozprzestrzenione w atmosferze kryształki lodu tworzą zwierciadło, w którym odbija się obraz zachodzącego Słońca. Taki fenomen jest widoczny dla obserwatorów znajdujących się ponad linią horyzontu.

W.Garnier, ALMA/ESO/NAOJ/NRAO ALMA - Atacama Large Millimeter/submillimeter Array. Fragment instalacji. Największy teleskop w historii astronomii.Wychwytuje fale o długościach milimetrowych i submilimetrowych. Niedawno uruchomiony. Jeszcze w budowie. Płaskowyż Chajnantor. 5 km n.p.m.

Lasse Jakobsen i Coen Elemans/University of Southern Denmark Nietoperze potrafią wysyłać 160 krzyków echolokacyjnych na sekundę. Jest to możliwe dzięki istnieniu superszybkich mieśni w ich aparacie głosowym; mogą się one skurczać i rozkurczać 200 razy na sekundę. Podobne mięśnie mają tylko niektóre gady i ryby.

Jose Luis Acuna and Julio Arrontes/University of Ontario Meduza księżycowa. Uczeni zaobserwowali, że parzydełkowce są równie dobrymi myśliwymi jak drapieżne ryby. W tych partiach mórz i oceanów, gdzie populacje dużych ryb drapieżnych zmniejszyły się, to właśnie meduzy stają się głównymi myśliwymi.

Matt Good, Jeff Tabor/Rice University, Texas To jest oczywiście twarz Alberta Einsteina. Wizerunek został utworzony przez odpowiednio oświetloną kolonię czułych na światło bakterii. Uczeni zamierzają bakterie wyposażyć w geny, które pozwolą ich koloniom rozrazstać się w zadane kształty.

Anand Varma Varmaphoto.com/materiały prasowe Samce kolibrów uwodzą samiczki w niezwykły sposób. Otóż wykonują przed nimi tańce godowe, podczas których pióra ich skrzydeł wpadają w wibracje i emitują dźwięki przypominające ptasi śpiew. Uczeni odkryli to zjawisko przy pomocy doplerowskiego wibrometru.

National Physical Laboratory, United Kingdom/materiały prasowe Tak zwana fontanna cezowa. Zegar atomowy zbudowany przez National Physical Laboratory w Anglii oraz specjalistów z Penn State University w USA. Najdokładniejszy obecnie odmierzacz długookresowego czasu. 2,5 m wysokości. Stoi w laboratorium w Teddington.

Gems Project/ESO Oczy Panny. Dwie galaktyki w Pannie zbliżone do siebie na odległość ok. 100 tys. lat świetlnych na skutek zderzenia jednej z nich (tej wyższej na zdjęciu) z potężną galaktyką eliptyczną Messier 86 (niewidoczną). Mialo to miejsce 100 mln lat temu.

Megan Murphy/Smithsonians National Zoo Naukowcy ze Smithsonian Conservation Biology Institute odkryli, że gepardzice powyżej 8 roku życia mają zdrowe komórki jajowe, a zachodzić w ciażę nie pozwalają im infekcje bakteryjne dróg moczowych. Można więc pobierać te komórki od starszych gepardzic.

NASA Niezykłe ujęcie wykonane przez 28 załogę na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). To ostatni prom Atlantis wracający na Ziemię.

Marcos Guerra/Smithsonian Tropical Research Institute Helikon trójbarwny. Motyl z Ameryki Południowej, stosujący - zwłaszcza podczas zbierania nektaru - tzw. mimikrę Mullerowską. Jego barwy sygnalizują potencjalnym drapieżnikom, że motyl jest niejadalny (trujący). Naukowcy znaleźli gen tej mimikry.

Barobo Inc./materiały prasowe iMobot. Robot modularny stworzony na Uniwersytecie Kalifornijskim w Davis. Pojedyncze moduły, z których każda posiada wszystkie funkcje, mogą być łączone, jak klocki Lego, w bardziej złożone zestawy. Zależnie od zadania. Tu, iMobot jako kamera.

Austin J. Gallagher/Current Issues in Tourism Naukowcy z University of Miami ocenili, że w kurortach, w których organizuje sie wycieczki oglądania rekinów oraz nurkowanie z rekinami jeden rekin jest wart 73 dolary dziennie. Tymczasem zupa z płetwy rekina kosztuje w restauracji ok. 50 dolarów.

Science/AAAS Dziura w chmurze nad Divide Camp, na Antarktyce, wywołana przelotem samolotu LC130. Z przewierconych samolotami chmur opadają duże ilości zimnej wody lub śniegu. Uczeni sądzą, że zjawisko to wywołuje częste i obfite opady wokół lotnisk.

A. Plumptre/Wildlife Conservation Society Goryl beriguei graueri, czyli wschodni goryl nizinny, żyjący w Kahuzi-Biega National Park we wschodniej części Demokratycznej Republiki Konga. To młode uczepione na czas wędrówki grzbietu dorosłego osobnika. Takich goryli żyje w Afryce ok 17 tys.

SDO/NASA Rozbłysk słoneczny zarejestrowany 7 czerwca tego roku przez satelitę SDO (Solar Dynamics Observatory). Było to rozbłysk średniej wielkości. Klasy M2. Rozbłyski słoneczne są powodowane lokalnymi anihilacjami pola magnetycznego naszej gwiazdy.

Kat s Photography VASIMR. Silnik magnetoplazmowy o zmiennym impulsie właściwym. Argon jest w nim podgrzewany falami radiowymi. Powstała plazma płynie strumieniem ukształtowanym przez magnesy nadprzewodzące. Taki silnik ma zawieźć ludzi na Marsa. Czas podróży - 40 dni.

Jose Francisco Salgado/ESO Very Large Telescope. Największy teleskop świata na wzgórzu Cerro Paranal w Chile. Składa się z czterech osmiometrowych zwierciadeł głównych i czterech prawie dwumetrowych pomocniczych. Na niebie - Wielki i Mały Obłok Magellana, a z lewej gwiazda Kanopus.

NASA Zachód słońca nad zachodnią częścia Ameryki Południowej widziany z pokładu ISS (Międzynarodowej Stacji Kosmicznej). Astronauci przebywający na ISS mają okazję widzieć (średnio) aż 16 zachodów i 16 wschodów w ciągu 24-godzinnego okresu orbitalnego.

WitmerLab/Ohio University Niemal kompletna czaszka dwuletniego Tarbozaura. Dla porównania, z prawej czaszka dorosłego osobnika, a w tle kilkunastoletniego. Tarbozaury były bardzo blisko spokrewnione z Tyranozaurami. Żyły w Azji. Wiele ich szczątków znaleziono na Pustyni Gobi.

Gary Williams, California Academy of Sciences/materiały prasowe Koral Cespitularia z rafy u wybrzeży Filipin. Na rafie filipińskiej żyje najwięcej korali. Także na lądzie egzystuje tam wiele gatunków zwierząt jeszcze nieznanych. Jednocześnie, Filipiny są rejonem największych zagrożeń środowiskowych na świecie.

David Higginbotham/NASA/MSFC Inżynier Ernie Wright z NASA ogląda pierwsze sześć segmentów głównego zwierciadła James Webb Space Telescope, nim trafią na test do komory kriogenicznej. Całe zwierciadło James Webb, który zastąpi wysłużonego Hubblea będzie liczyło 18 takich segmentów.

University of Illinois/materiały prasowe Naukowcy z Uniwersytetu Illinois przeprowadzili szereg badań, z których wynika, że przebywanie w otoczeniu zieleni ma zbawienny wpływ na zdrowie psychiczne ludzi i zwierząt. Stałe otoczenie roślinnością nasila zachowania prospołeczne.

Science/AAAS Uczeni z Uniwersytetuw Tokyo i Uniwersytetu w Camberze dokonali teleportacji wiązki świetlnej, wprawiając ją najpierw w tak zwany stan superpozycji kwantowej. Badania te posłużą przyszłym komputerom, które będą mogły transmitować dane bezczasowo.

NASA/JPL-Caltech/UCLA/materiały prasowe Rho Ophiucus. To nie jest fragment obrazu Vasyla Kandinskiego lecz układ gwiazd i obłoków. Leży w odległości zaledwie 400 lat świetlnych od Ziemi. Jasna plama w środku to mgławica. Czerwona to światło gwiazdy Sigma Scorpii.

Merlin D. Tuttle, Bat Conservation International, www.batcon.org/materiały prasowe Tadarida brasiliensis, czyli owadożerne nietoperze żyjące w Ameryce. Ich kolonie są największymi, po ludzkich, skupiskami ssaków na świecie. Obecnie zagrożone tajemniczą chorobą (white-nose syndrome) oraz wiatrakami elektrowni wiatrowych.

Jingang Luo/University of Miami Rosenstiel School of Marine & Atmospheric Science Uczeni z Uniwersytetu Miami i specjaliści z NOA Fisheries Service opracowali specjalny system liczenia ryb koralowych. Zadanie nie jest proste, zważywszy liczebność i ruchliwośc wielu ławic rafy. Pozowli to określać populacje żyjących na niej gatunków.

NASA/JPL-Caltech/ASU/materiały prasowe Chasma Boreale. Długa i głęboka dolina marsjańska wcinająca sie w północną czapę polarną planety. Linie na piasku marsjańskim powstały pod wpływem cyklicznych cofnięć i nasunięć krawędzi czapy. Zdjęcie pochodzi z orbitera marsjańskiego Odyssey.

NASA, ESA, and the Hubble Heritage (STScI/AURA)-ESA/Hubble Collaboration/materiały prasowe Galaktyka spiralna NGC 2841. Znajduje się w Wielkiej Niedźwiedzicy w odległości 46 milionów lat świetlnych od nas. W środku masywna czarna dziura. Wokół centrum gwiazdy stare. Niebieskie punkty w ramionach to skupiska gwiazd młodych, różowe to mgławice.

Smithsonian Irbis, czyli pantera śnieżna, żyjąca w Himalajach i Tybecie. Jeden z najmniej poznanych wielkich kotów. Uchwycony przez kamerę pułapkę. Instytut Smithsona (Smithsonian) stworzył stronę internetową z 200 tys. zdjęć z kamer pułapek. siwild.si.edu

Jacky Finch/University of Manchester Pierwsza proteza. Z Egiptu z roku 600 p.n.e. To wielki palec stopy. Składa się z drewna i skóry. Był przytwierdzony do stopy mumii. Na Uniwersytecie Manchester przetestowano protezę na dwóch osobach pozbawionych tego palca. Podobno działa idealnie.

Physikalisch-Technische Bundesanstalt/materiały prasowe Nowy wzorzec kilograma, przygotowany w ramach projektu Avogardo. Został stworzony z pojedynczego kryształu krzemu. Dokładność jego szlifu jest liczona w nanometrach. Na świecie nie ma nic bardziej zbliżonego do idei kilograma niż ta kula.

Dr. Stephen Willis/Durham University Etosha Pan czyli "Jezioro miraży" w Namibii. To rozległa depresja słonego jeziora, w porze suchej pokrywająca się skorupami solnymi. Flamingi uwielbiają takie miejsca i są tu częstymi gośćmi, podobnie jak na tzw. salarach (solniskach) Atacamy w Chile.

NASA/JPL/University of Arizona Wydma marsjańska. Znajduje się blisko bieguna północnego. Zimą pokrywa ją kondensat dwutlenku węgla (suchy lód). Kiedy wiosną słońce operuje mocniej, lód zaczyna sublimować. Pod wpływem tej sublimacji drobiny wydmy osypują się kaskadowo. Stąd jej kształt.

Science/AAAS Zorza polarna nad Grenlandią. Kolor zorzy zależy od tego, co świeci. Na zielono świeci tlen. Azot świeci w odcieniach purpury, z kolei wodór i hel dają poświatę niebieską lub fioletową.

S.Altizer/Science/AAAS Motyle Monarcha. Jedne z niewielu owadów wędrownych. Zasiedlaja głównie Amerykę. Poza tym Hawaje, Australię i Nową Zelandię. Zimują w Kalifornii i Meksyku. Miliony motyli opadają na nieduży obszar lasu, zmieniając jego kolor z zielonego na pomarańczowy.

Dr Kristi M. Miller/Fisheries and Oceans Canada Łososie kanadyjskie z Pacyfiku. Wiele z nich umiera nim wpłyną do rzeki na tarło. Porównano ich DNA z materiałem genetycznym tych łososi, którym udało sie przebyć trudną drogę w górę rzeki. Te słabsze cierpią na metaboliczno- immunologiczny stres.

ESA/Herschel/PACS/SPIRE/J.Fritz, U.Gent/XMM-Newton/EPIC/W. Pietsch, MPE/materiały prasowe Galaktyka Andromedy (M31). Zawiera niemal bilion gwiazd. Obraz składa się z dwóch zapisów - w dalekiej podczerwieni (Kosmiczne Obserwatorium Hershela) oraz w zakresie rentgenowskim. Ten drugi został wykonany przez satelitę XMM Newton.

pi4_roboticsGmbH, Berlin - www.pi4.de pi4 Workerbot, czyli pracownik robotyczy, który potrafi manipulować urządzeniami i łączyć ze sobą różne elementy. Stworzony w Instytucie Fraunhofer w Niemczech. Wielkości człowieka. Obserwuje świat w 3D dzięki trzem współpracującym ze sobą kamerom.