W dziale prac naukowych i popularnonaukowych nagrodę odebrał Wojciech Szatkowski za książkę Goralenvolk. Historia zdrady (Firma Księgarsko-Wydawnicza Kanon, Zakopane 2012) za historię „narodu góralskiego”, wykreowanego przez okupanta niemieckiego po roku 1939. Wnuk jednego z aktywistów Goralenvolku, Wojciech Szatkowski wydał książkę, w której zmierzył się nie tylko z wielkim tematem, ale także z historią rodzinną.
Nagrodę za debiut przyznano Przemysławowi Gasztoldowi-Seniowi za Koncesjonowany nacjonalizm. Zjednoczenie Patriotyczne GRUNWALD 1980-1990(Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2012) - monografię kojarzącej się ze skrajnym antysemityzmem organizacji, która powstała w rezultacie kryzysu ideowego i organizacyjnego polskiego komunizmu.
W dziale pamiętników i wspomnień nagrodę otrzymała Dorota Simonides za książkę Szczęście w garści. Z familoka w szeroki świat(Wydawnictwo Nowik, Opole 2012).
Autobiografia folklorystki i byłej senator RP osadzona w ciekawych realiach politycznych, pokazuje nie zawsze w Polsce rozumiane odrębne karty historii Śląska opolskiego.
W tym roku Jury postanowiło przyznać Nagrodę Specjalną dla Stowarzyszenia Centrum Badań nad Zagładą Żydów za rocznik Zagłada Żydów. Studia i materiały.
Zespół redakcyjny od 2005 roku odważnie podejmuje nawet najtrudniejsze tematy.