Brawurowy zamach na esesmanów w lesie pod Ełkiem w październiku 1943 r. doczekał się pomnika i uwiecznienia w literaturze, a jego uczestnicy – orderów Virtuti Militari. Tyle że nie miał miejsca.
Są barometrem kondycji kraju i zwierciadłem jego tożsamości. Jaką opowieść o naszych czasach można wyczytać z banknotów?
O tym, co łączyło Piłsudskiego z Wielkim Głodem na Ukrainie i jak Stalin czyścił przedpole, szykując się na wojnę z Polską, opowiada prof. Andrzej Friszke.
List Einsteina do prezydenta USA wzywający do prac nad bombą atomową sprzedano w tym miesiącu za 3,9 mln dol. Kto naprawdę go napisał i czy wpłynął na losy świata?
Śmiała operacja „Market-Garden” miała doprowadzić do pokonania Niemiec już jesienią 1944 r. Zakończyła się klęską, a winę zrzucono na Polaków. Niesłusznie. Plan był pełen kardynalnych błędów.
O rewolucji seksualnej w Polsce Ludowej opowiada Anna Dobrowolska, autorka książki „Nie tylko Chałupy. Naturyzm w PRL”.
Wypełniają się słowa Oskara Rosenfelda: „Nie było już świadków wielu okropności. Relacjom na temat wielu okrucieństw w ogóle nie dawano wiary. Więc niech przetrwa przynajmniej pamięć o nich”.
Akcja Socjalistyczna, paramilitarna przybudówka PPS, dawała odpór prawicowym bojówkom. Na przemoc odpowiadała przemocą.
W niewyjaśnionych okolicznościach w kulminacyjnym momencie drugiej wojny światowej zmarł władca Bułgarii, sojusznik Hitlera, który nie zgodził się wystąpić zbrojnie przeciwko Stalinowi.
Stwierdzenie, że prof. Franciszka Ziejkę, rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego, zabiła lustracja, to więcej niż metafora. IPN nie dał mu spokoju nawet po śmierci.
O początkach polskiej rewolucji seksualnej opowiada dr Anna Dobrowolska, autorka wydanej właśnie książki „Nie tylko Chałupy. Naturyzm w PRL”.
O społecznych i kulturowych konsekwencjach I wojny światowej opowiada prof. Maciej Górny z Instytutu Historii PAN.
Wielka katastrofa to wielka panika na rynku żywności. Tak było latem 1914 r., kiedy wybuchła pierwsza wojna światowa. Wymusiła śmiałe, czasem szalone eksperymenty w dietetyce.
Każdy z autorów patrzył na łódzkie getto w inny sposób; miał dostęp do różnych jego części i różnych sfer życia jego mieszkańców. Często widać, że były to zdjęcia inscenizowane.
Jak żydowska perspektywa czasów okupacji Łodzi została wymazana z oficjalnej przestrzeni po drugiej wojnie światowej.
Jak zamknięci w getcie ludzie dostosowywali się do warunków stworzonych przez okupacyjną władzę.
Administracja i organizacja łódzkiego getta.
Getto było hermetycznie odizolowane. Co zatem było celem ruchu oporu w takim miejscu? Ujmując rzecz banalnie – przeciwstawienie się zamiarom niemieckim. Marian Turski opowiada o pierwszym i ostatnim dniu w getcie łódzkim przeddzień 80. rocznicy jego likwidacji.
Dla Piłsudskiego i później dla całego obozu sanacyjnego był jednym z największych wrogów na politycznej scenie. Choćby dlatego, że ich intelektualnie obnażał i ośmieszał. Naszym polskim „szlachciurom” bardzo, ale to bardzo się nie podobało.
Bohater „Poematu o Cydzie” to ideał średniowiecznego rycerza, który jest u nas mało znany. Mało kto wie, że jego pierwowzór – urodzony w 1043 r. Kastylijczyk Rodrigo Díaz – nie był tak idealny jak jego literacki odpowiednik.
Zawarty 85 lat temu pakt Ribbentrop-Mołotow rzucił długi cień na historię nie tylko Polski. Co charakterystyczne, o ile terror niemiecki nie łączy się w obecnych narracjach historycznych bezpośrednio z paktem Ribbentrop-Mołotow, o tyle represje radzieckie – tak.
Ostatni transport Żydów z Łodzi ruszył do Auschwitz-Birkenau 29 sierpnia 1944 r. Jak funkcjonowało i jak broniło się łódzkie getto, zanim je zlikwidowano?
Wypoczynek w Portugalii odkrył dla Polaków Józef Piłsudski na Maderze. Za jego życia oba państwa miały podobną linię polityczną, a po jego śmierci Portugalia posłużyła w grze propagandowej sanacji.
Konflikt między Izraelem a Palestyńczykami przypomina historię wojny stuletniej. W którym jej miejscu jesteśmy? Kiedy się zakończy? Na te i inne pytania odpowiada w rozmowie z Marcinem Zarembą Konstanty Gebert.
100 lat temu na paryskim stadionie, na który w tym roku wróciły igrzyska, do mety ruszyli Harold Abrahams i Eric Liddell, uwiecznieni w filmie „Rydwany ognia”.
Pół wieku temu okazało się, że prezydent USA nie stoi ponad prawem – Richard Nixon został zmuszony do ustąpienia w obliczu oskarżeń o nadużycie władzy.
Dlaczego niemiecka opinia publiczna praktycznie nie kojarzy powstania warszawskiego? Na te i inne pytania odpowiada w rozmowie z Marcinem Zarembą Adam Krzemiński.
Prawnik, opozycjonista czasów PRL i szef MSW demokratycznej Polski. Wierzył, że dobrze przysłużył się Rzeczpospolitej.
O rządach terroru w rewolucyjnej Francji, które zakończyły się wraz ze ścięciem Robespierre’a 28 lipca 1794 r., opowiada francuski historyk Loris Chavanette.
