Archiwum Polityki

Chirurgus Medicus

Pierwsza na ziemiach polskich publiczna polemika medyczna miała miejsce na początku XIX w. w Warszawie pomiędzy internistą Jackiem Dziarkowskim (fot. po lewej) a chirurgiem Leopoldem Lafontaine (fot. po prawej). Ten drugi był fascynującą, niesłusznie dziś zapomnianą postacią.

Doktor Franciszek Leopold Lafontaine (w ówczesnej prasie polskiej występuje także jako La Fontaine, de la Fontaine, Lafonten, gdyż często nazwiska zapisywano „ze słuchu”), z urodzenia Szwajcar, z wyboru Polak, jeden z pierwszych w Polsce chirurgów z dyplomem uniwersyteckim, nie doczekał się uznania historyków medycyny. Nie ma go w żadnym z wyborów życiorysów chirurgicznych, a w „Zarysie dziejów polskiej chirurgii” poświęcono mu ledwie trzy zdania. A była to, jak pisze Franciszek Chłapowski, „jedna z najsympatyczniejszych postaci pośród wielkiej gromady obcych lekarzy, którzy w wieku XVIII szukali w Polsce szczęścia”. Jedyny pełniejszy życiorys Lafontaina zamieścił w mało znanym wydawnictwie „Prace komisji historii medycyny” Aleksander Krasuski.

Lafontaine urodził się w 1756 r. w wirtemberskim miasteczku Biber (gdzie przenieśli się jego rodzice; dziś Biberach). W Strasburgu uzyskał dyplom magistra chirurgii, a w latach 1777–78 doskonalił swoją wiedzę medyczną w Wiedniu. Tam wstąpił do austriackiej armii w charakterze chirurga i wraz z nią znalazł się w Polsce. Około 1782 r., wystąpiwszy z wojska, osiadł na krótko w Tarnowie, a następnie przeniósł się do Krakowa. Tu, w Szkole Głównej Koronnej, już od dwóch lat wykładał chirurgię uniwersytecką Rafał Józef Czerwiakowski; w tejże uczelni Lafontaine nostryfikował, jak podaje współczesny mu Michał Bergonzoni, swój dyplom chirurga.

Przez jakiś czas pracował Lafontaine jako lekarz zdrojowy w dobrach księżnej Izabelli Lubomirskiej w Krzeszowicach pod Krakowem. Musiał się na tym stanowisku wyjątkowo dobrze sprawować, bo kiedy ok. 1788 r. przeniósł się do Warszawy, od razu otrzymał tytuł konsyliarza królewskiego i stanowisko nadwornego chirurga na dworze Stanisława Augusta.

Pomocnik Historyczny Nr 1/2007 (90003) z dnia 27.01.2007; Pomocnik Historyczny; s. 41
Reklama