Ramadan jest dziewiątym miesiącem muzułmańskiego kalendarza, trwającym 30 dni. Dla muzułmanów na całym świecie, wszystkich mężczyzn i kobiet, jest to okres postu (saum) – od nazwy miesiąca zwanego także ramadanem – w którym od wschodu do zachodu słońca Koran nakazuje powstrzymać się od przyjmowania wszelkich pokarmów i napojów. Zakazem ramadan obejmuje także palenie tytoniu, a nawet przełykanie śliny, jako szczególnej formy przyjmowania płynów. Kontakty seksualne są dozwolone (Koran II 187: „Dozwolone wam jest w czasie postu zbliżać się do waszych żon”), lecz jedynie w porze nocnej i to przez pierwsze 20 dni postu. Zakaz obowiązuje w ostatnim okresie (i‘tikaf), kiedy noce należy spędzać na modlitwach w meczetach: „Nie obcujcie z nimi (kobietami), lecz przebywajcie pobożnie w meczetach” (Koran II 187). Wszystkie te zasady z założenia nie mają być nazbyt restrykcyjne, gdyż „Bóg chce dać wam ulgę, a nie chce dla was utrudnienia” (Koran II 184). Prowadzenie działań wojennych jest zakazane, chyba że przeciwnik sam naruszył święte obyczaje. Wówczas należało podjąć walkę, odpłacając „miesiącem świętym za miesiąc święty” (Koran II 194). Dlatego kiedy niedługo rozpocznie się tegoroczny ramadan, kontynuowanie bombardowań amerykańskich i akcje komandosów w Afganistanie jeszcze bardziej zaognią sytuację w regionie.
Czas ciężkiej próby
Ten szczególny miesiąc swą nazwę bierze od słowa ramad (posucha), co w warunkach półpustynnych może oznaczać większą część roku. Księżycowy kalendarz muzułmański dzieli rok na dwanaście miesięcy liczących naprzemiennie po 29 lub 30 dni, a zmianę daty odmierza zachód słońca. W stosunku do kalendarza słonecznego różnica wynosi około 11–12 dni, co oznacza, że początek ramadanu regularnie się przesuwa.