Archiwum Polityki

Kapuściński jest poetą

Poezja Ryszarda Kapuścińskiego rodzi się z podejrzliwości wobec słowa. „Może to największe/wypowiada się milczeniem?/Jak kosmos?” – zastanawia się autor już w pierwszym wierszu zamieszczonym w tomie „Prawa natury”. Słowa „stawiają fałszywe drogowskazy/prowadzą w ślepe zaułki”, w których można się ostatecznie pogubić. Autor namawia do szukania ciszy w sobie („wsłuchaj się w głos który jest w tobie/nie zagłuszaj go/ własną mową”). Sam jednak miewa z tym kłopoty, w na poły reporterskim zapisie „British Railways do Walii” przyznaje: „przez moment nie dostrzegam piękna/ponieważ nie umiem się skupić”. Mimo tych samooskarżeń, zbiór jest właśnie rezultatem skupienia sławnego reportera i podróżnika na najistotniejszych sprawach tego świata. Tzw. podmiot liryczny jest widoczny w każdym wierszu – są to wyznania człowieka, który spogląda wstecz, chce ocalić od zapomnienia to, co tak łatwo się zapomina. Zdaje sobie sprawę z własnych ograniczeń i niespełnień („wszystkie drogi/nie-do-prze-by-cia/wszystkie przeszkody/nie-do-po-ko-na-nia”), jednocześnie szuka sensu całości, oddając się rozmyślaniom o rzeczach ostatecznych. Tytułowe prawa natury są proste: „wąski nurt/szuka wielkiej wody”, a w końcu pogrąży się w oceanie. Tak samo jest z życiem: „zostaną te same prawa natury/po życiu – śmierć/na końcu słonecznej doliny/Styks i mrok lodowaty”. Dokąd każdy pójdzie sam, albowiem „ścieżka Golgoty jest wąska/nie zmieści dwoje ludzi/każdy musi iść sam”. Samotność jest przeznaczeniem człowieka. W Oxfordzie pewnej nocy z soboty na niedzielę, gdy za hotelowym oknem szumiało wciąż miasto, autor nie mogąc zasnąć notował: „czytam w gazecie że/zawał dopada swoje ofiary najczęściej/miedzy 8.

Polityka 9.2006 (2544) z dnia 04.03.2006; Kultura; s. 56
Reklama