Wszystko co związane z cesarzem organizowane jest z podwójną japońską zapobiegliwością i szczegółowością. Mniej więcej na dwa miesiące przed spodziewaną audiencją zostałem poproszony o sporządzenie ewentualnych pytań do cesarza. Z tym że cesarzowi nie można zadawać pytań, nie dopuszcza tego dworski protokół – zostałem od razu uprzedzony. Zresztą również odpowiedzi na te niezadane pytania nie mogłyby być cytowane, tego również nie dopuszczają reguły. Pytania co najwyżej dopomogłyby monarsze, gdyby chciał którąś z kwestii sam poruszyć w rozmowie – wyjaśniono. Na prośbę pałacu uzupełniałem także mój życiorys, bo w pierwszej wersji wydał się zbyt lakoniczny (za mało zasług), a zdjęcie przesłane drogą elektroniczną musiało być uzupełnione zdjęciem w naturze. Denerwowałem się, jakbym się ubiegał o pierwszą pracę, ale na szczęście pałac poczuł się usatysfakcjonowany: został ustalony termin – prowizoryczny, a później ostateczny.
Te zawiłości etykiety łatwiej zrozumieć, jeśli się uświadomi, że Akihito jest sto dwudziestym piątym z kolei cesarzem najstarszej dynastii świata. Takiej ciągłości tradycji, również w dziedzinie pałacowego obyczaju, nie ma żaden inny dwór na świecie. Początki dynastii – od pierwszego cesarza Jimmu do czternastego Chuai – giną w mroku legendy. Dopiero piętnasty, Ojin, jest postacią uznaną za w pełni historyczną, władającą na przełomie IV i V w. Różne szkoły historyczne prowadzą na temat praprzeszłości cesarskiej odwieczne polemiki, ale od panowania dwudziestego dziewiątego cesarza Kimmei (509–571) obowiązują już sztywne daty. Piętnaście razy w historii dynastii rządziły cesarzowe.
Droga na ziemię
We wrześniu 1945 r. sto dwudziesty czwarty cesarz Hirohito (który do annałów przeszedł jako cesarz Showa) pisał do 12-letniego wówczas Akihity, przytłoczony wojenną klęską, że Japonia w przeszłości przykładała zbyt wielką wagę do siły oręża, a zaniedbała siłę nauki.