W dyskusji o podatkach dominuje myślenie magiczne. Byliśmy tego świadkami we wrześniu, podczas rozjeżdżania Białej Księgi przez jej przeciwników, jak również w czasie debaty podatkowej w Sejmie w miniony wtorek. Myślenie to opiera się na trzech paradoksach: Po pierwsze, podatki płacą inni. Po drugie, podatki powinny maleć, nawet gdy rosną wydatki z budżetu. Po trzecie, ulgi podatkowe nie obciążają nikogo, bo płaci za nie budżet, czyli nikt.
zobacz także: Co planuje rząd?
Kto przyjmie ten sposób myślenia, może dowolnie tworzyć plany zbawiające podatników (czytaj: wyborców). W Sejmie złożono kilka projektów ustaw, które pogłębiają deficyt budżetu państwa:
- grupa posłów AWS chce wprowadzenia ulg podatkowych dla rodzin wielodzietnych, co pogłębi deficyt finansów państwa o 1,5 mld zł;
- projekt szerokich ulg prorodzinnych lansowanych przez posłów ZChN ma kosztować państwo 22 mld zł;
- projekt wprowadzenia zwrotu rolnikom podatku akcyzowego zawartego w paliwie rolniczym oznacza spadek dochodów budżetu o 1,5 mld zł w ciągu dwóch lat (PSL w tej sprawie jest nie do zdarcia);
- wdrożenie poselskiego projektu ustawy o świadczeniach na rzecz rodziny (lansowany przez SLD) oznacza w przyszłym roku dla budżetu dodatkowy koszt ponad 4 mld.
Ten pakiet - może i słusznych, ale nierealnych finansowo postulatów społecznych - położyli na stole posłowie i ze względów politycznych bądź ambicjonalnych będą ich bronić do upadłego. Po drugiej stronie stanął rząd z oskubanym w wyniku sporów koalicyjnych projektem zmian podatkowych na przyszły rok.
Rządowy projekt (patrz ramka obok) zawiera uproszczenia podatkowe dla biznesu, ale dla zwykłych ludzi nie jest zbyt atrakcyjny. Projekt wydaje się być wersją kompromisową ustaloną między AWS i UW po kłótniach, jakie zaistniały między nimi po niespodziewanym dla niektórych członków rządu i polityków AWS ogłoszeniu Białej Księgi.