Archiwum Polityki

Test z patriotyzmu

Co sądzę o mojej Ojczyźnie? To pytanie zadali, na moją prośbę, nauczyciele uczniom trzech lubelskich liceów oraz jednego podlubelskiego. Licea należą do elitarnych, a uczniowie, wyjąwszy jedno z nich, wywodzą się głównie ze środowiska mieszczańskiego oraz inteligenckiego. Łącznie wypowiedziało się 170 uczniów z klas II i III licealnej. Lektura ich wypowiedzi wydaje się o tyle ważna, że pokolenie to wyrosło już w całkowicie suwerennym kraju.

To co szczególnie uderza w ich refleksjach, to zupełnie nowe podejście do pojęcia patriotyzmu. "...Moim zdaniem należy przede wszystkim uczynić rozróżnienie pomiędzy pojęciem ojczyzny, a pojęciem państwa". "Ojczyzna dla mnie brzmi zbyt wzniośle. W słowie tym mieści się wielka miłość, przywiązanie czy też zdolność do wielkich poświęceń w jej obronie. Muszę przyznać, że na co dzień nie odnajduję tych uczuć. Mogłabym powiedzieć, że kocham to czy inne miasto, miejsce ze względu na ich walory krajobrazowe czy znaczenie, jakie odegrały w moim życiu". "Dla mnie ojczyzna jest domem, ale czy jestem patriotką, tego nie wiem. W przyszłości chciałabym wyjechać gdzieś z Polski, może gdzieś na Zachód i nie wrócić już"; "...Nasza ojczyzna jest krajem, w którym się wychowałem i zawsze będzie mi drogi. Nie uważam jednak, by był szczególnie wyjątkowy. Nie jest krajem, który wyróżnia się czymś, z czego można być dumnym"; "...Polska zatraca swoją tożsamość. Patriotyzm staje się czymś wstydliwym, każdy dba o swoje dobro i nie widzi dalej niż koniec swojego nosa".

Tylko niewielu spośród respondentów wyraziło patriotyzm w tradycyjnym ujęciu, a jeśli tak, to w pozytywny sposób ocenili jedynie przeszłość (walka o niepodległość, utrzymanie wysokiej świadomości narodowej, kultury itp.), a negatywnie teraźniejszość.

Dominuje negatywna opinia o stanie kraju: "Otaczają nas: nędza, przemoc na ulicach, alkohol, handlarze narkotyków, złodzieje, oszuści - to krajobraz współczesnej Polski". "Ostatnio nie jestem przywiązany do swojej Ojczyzny i myślę, że nie tylko dla mnie Polska jest krajem biednym, nie umiejącym sobie radzić. Władzę w naszym kraju obejmują i obejmowali nieodpowiedni ludzie"; "Cieszę się, że mogę żyć w kraju niepodległym, nie nękanym przez wojny (jest teraz wiele ich na świecie).

Polityka 13.1999 (2186) z dnia 27.03.1999; Społeczeństwo; s. 68
Reklama