Czy ma pan dobrą pamięć?
Myślę, że tak.
To dar wrodzony czy także efekt starań, wynikających z wiedzy o funkcjonowaniu pamięci?
Powiedziałbym, że kombinacja uwarunkowań genetycznych i praktyki. Istnieje mnóstwo trików, poprawiających pamięć. Ale gdy sięgam do jej zasobów, aby rozwiązać jakiś problem albo podjąć decyzję, to nawet ja, badacz pamięci, ciągle jeszcze nie wiem, co zawdzięczam uwarunkowaniom genetycznym, co środowisku, w którym wyrosłem, a co własnym staraniom.
Czy istnieje związek pomiędzy pamięcią a inteligencją? Czy wysoki IQ i dobra pamięć chodzą w parze?
Niekoniecznie. Pewien związek istnieje, ale generalnie nie zakładajmy, że nowo poznany człowiek o znakomitej pamięci wyróżnia się inteligencją. I na odwrót - osoba bardzo inteligentna może mieć kłopoty z pamięcią.
Opowieści, przekazywane z pokolenia na pokolenie, kalendarze, pismo to znane protezy pamięci. Sokrates był przeciwny słowu pisanemu - obawiał się, że w ten sposób utracimy zdolność zapamiętywania. Czy coraz doskonalsze komputery mogą stać się tak dobrymi protezami, że zastąpią naszą pamięć?
Jest to możliwe w dalekiej przyszłości. Dziś jednak nie polegajmy zbytnio na takich protezach pamięci jak mechaniczny zapis. Oczywiście ja też, kiedy wybieram się po zakupy, przygotowuję sobie listę, bo to łatwe i praktyczne. O wiele korzystniej byłoby jednak używać pamięci, to znaczy znaleźć taką metodę zapamiętania listy sprawunków, żeby jej nie spisywać. Wymyślić skojarzenia, ułożyć sobie wierszyk lub piosenkę. Nie chcę powiedzieć, że pamięć należy ćwiczyć w taki sposób, jak sportowcy ćwiczą mięśnie. Ale jeśli człowiek ma motywację, żeby utrzymywać umysł w dobrej kondycji, może wiele osiągnąć.