Archiwum Polityki

Jak otworzyć parasol

Dwa niedawne wydarzenia zwracają uwagę na konieczność większego zainteresowania się strategią nuklearną na progu XXI wieku. Są nimi: konflikt kaszmirski między Pakistanem i Indiami oraz nowe podejście do roli broni nuklearnej w strategii rosyjskiej. Z przyczyn oczywistych kwestie te nie mogą być także obojętne dla Polski.

W ramach Układu Warszawskiego decyzje polityczno-strategiczne w sferze nuklearnej leżały całkowicie poza Polakami. W NATO rola Polski jest akurat odwróceniem poprzedniej. W Układzie, z racji dysponowania taktycznymi i operacyjnymi środkami zdolnymi do przenoszenia broni nuklearnej, polskie siły zbrojne były uwzględniane jako potencjalny wykonawca zadań nuklearnych. Dziś nie posiadamy nosicieli tego typu broni, uczestniczymy natomiast w pełni w sojuszniczym systemie konsultacji nuklearnych na najwyższym szczeblu polityczno-strategicznym.

Z punktu widzenia Polski zasadnicze znaczenie ma naturalnie charakter polityki i strategii nuklearnej NATO. W sojuszniczej koncepcji strategicznej podkreśla się, że podstawowy cel broni nuklearnej ma charakter polityczny i jest nim zapobieganie wojnie poprzez powstrzymywanie potencjalnego przeciwnika przed użyciem przemocy. W tym też sensie broń nuklearna jest jednym z istotnych środków sojuszniczego reagowania kryzysowego. Główną rolę w strategii nuklearnej odgrywają oczywiście mocarstwa nuklearne, ale jej wiarygodność wymaga szerokiego zaangażowania się również wszystkich pozostałych członków sojuszu, co oznacza oczywiście - także Polski. Jaki to może i powinien być udział, jaką rolę powinniśmy odgrywać w strategii nuklearnej sojuszu - to oczywiście sprawa ścisłych analiz i planów strategicznych.

W ostatniej dekadzie broń nuklearna z pozoru znikła z pola widzenia analityków, polityków i strategów. Jej funkcja strategicznego odstraszania odeszła - wraz z końcem zimnej wojny - na plan dalszy. W centrum uwagi znalazła się natomiast strategia antynuklearna, obejmująca zwłaszcza kwestie związane z przeciwdziałaniem niekontrolowanemu rozprzestrzenianiu środków nuklearnych. Jednak wspomniany na wstępie konflikt kaszmirski oraz strategia rosyjska nakazują zainteresować się ponownie bronią nuklearną - możliwościami i skutkami jej użycia.

Polityka 40.1999 (2213) z dnia 02.10.1999; Świat; s. 32
Reklama