Archiwum Polityki

Wielka ucieczka jak było naprawdę?

60 lat temu, 24 marca 1944 r., doszło do najsłynniejszej ucieczki z obozu jenieckiego podczas II wojny światowej. 76 oficerom lotnictwa, w tym 6 Polakom, udało się zbiec z jednego z najbardziej strzeżonych obozów jenieckich III Rzeszy – Stallagu Luft 3 w Żaganiu. Powstał o tym znany film.

Alarm przeciwlotniczy. W mieście zgasło światło. Z wyjścia podkopu wychodzi uciekinier. Prosto pod nogi obozowego wartownika. Jego towarzysze, którym udało się wyjść wcześniej pospiesznie nurkują w lesie. Ci, co nie wydostali się z tunelu, szybko starają się powrócić do obozu. Zdezorientowany strażnik strzela do uciekających. Zaczyna się obława. Tak wygląda jeden z kadrów głośnego filmu „Wielka ucieczka” („The Great Escape”) z 1963 r. To działo się naprawdę, właśnie w Żaganiu.

Miało zbiec 250 jeńców, ale tunel okazał się za krótki (zamiast w lesie, kończył się tuż za ogrodzeniem obozu, w miejscu patrolowanym przez wartowników) i uciekinierów zauważono. Spośród 76, którzy zbiegli – 50 po schwytaniu zamordowało Gestapo,
15 odstawiono do obozu, 8 przetrzymywano w więzieniach policyjnych, los ich nie jest znany, ucieczka 3, dwóch Norwegów i Holendra, zakończyła się sukcesem.

Obóz był wyposażony w przygotowane specjalnie z myślą o najaktywniejszych uciekinierach zabezpieczenia, ale nie były one w stanie powstrzymać jeńców przed kolejnymi ucieczkami. – Mamy tu wszystkie zgniłe jaja w jednym koszu – mówił filmowy komendant obozu płk von Luger.

Stallag Luft 3 powstał w 1942 r. i był jednym z ośmiu obozów

przeznaczonych dla alianckich lotników zestrzelonych nad III Rzeszą. Administrację obozu sprawowała Luftwaffe. Przewinęło się przez niego 200 tys. jeńców, w tym ponad 100 Polaków.

Już w roku powstania obozu kilku jeńców postanowiło zbiec, ukrywając się na wozie przewożącym korzenie wykarczowanych drzew. Zrezygnowali, gdy Niemcy zaczęli przeszukiwać wozy ostrymi widłami.

Polityka 13.2004 (2445) z dnia 27.03.2004; Historia; s. 86
Reklama