Przejdź do treści
Reklama
Reklama
Archiwum Polityki

Wielka ucieczka jak było naprawdę?

60 lat temu, 24 marca 1944 r., doszło do najsłynniejszej ucieczki z obozu jenieckiego podczas II wojny światowej. 76 oficerom lotnictwa, w tym 6 Polakom, udało się zbiec z jednego z najbardziej strzeżonych obozów jenieckich III Rzeszy – Stallagu Luft 3 w Żaganiu. Powstał o tym znany film.

Alarm przeciwlotniczy. W mieście zgasło światło. Z wyjścia podkopu wychodzi uciekinier. Prosto pod nogi obozowego wartownika. Jego towarzysze, którym udało się wyjść wcześniej pospiesznie nurkują w lesie. Ci, co nie wydostali się z tunelu, szybko starają się powrócić do obozu. Zdezorientowany strażnik strzela do uciekających. Zaczyna się obława. Tak wygląda jeden z kadrów głośnego filmu „Wielka ucieczka” („The Great Escape”) z 1963 r. To działo się naprawdę, właśnie w Żaganiu.

Miało zbiec 250 jeńców, ale tunel okazał się za krótki (zamiast w lesie, kończył się tuż za ogrodzeniem obozu, w miejscu patrolowanym przez wartowników) i uciekinierów zauważono. Spośród 76, którzy zbiegli – 50 po schwytaniu zamordowało Gestapo,
15 odstawiono do obozu, 8 przetrzymywano w więzieniach policyjnych, los ich nie jest znany, ucieczka 3, dwóch Norwegów i Holendra, zakończyła się sukcesem.

Obóz był wyposażony w przygotowane specjalnie z myślą o najaktywniejszych uciekinierach zabezpieczenia, ale nie były one w stanie powstrzymać jeńców przed kolejnymi ucieczkami. – Mamy tu wszystkie zgniłe jaja w jednym koszu – mówił filmowy komendant obozu płk von Luger.

Stallag Luft 3 powstał w 1942 r. i był jednym z ośmiu obozów

przeznaczonych dla alianckich lotników zestrzelonych nad III Rzeszą. Administrację obozu sprawowała Luftwaffe. Przewinęło się przez niego 200 tys. jeńców, w tym ponad 100 Polaków.

Już w roku powstania obozu kilku jeńców postanowiło zbiec, ukrywając się na wozie przewożącym korzenie wykarczowanych drzew. Zrezygnowali, gdy Niemcy zaczęli przeszukiwać wozy ostrymi widłami. Nie udało się również brytyjskiemu lotnikowi Ianowi Crossowi, który próbował uciec przywiązany pod wozem. We wrześniu 1942 r.

Polityka 13.2004 (2445) z dnia 27.03.2004; Historia; s. 86
Reklama