Zbliża się rocznica pierwszej wizyty Jana Pawła II w Polsce, która odbyła się w czerwcu 1979 r. Dla ówczesnych władz PRL była ta wizyta poważnym problemem politycznym – również ze względu na konieczność dokonania uzgodnień z Moskwą.
Edward Gierek co roku spotykał się z Leonidem Breżniewem na Krymie, wielokrotnie odwiedzał stolicę ZSRR. W 1979 r. pojechał do Moskwy w marcu, by zdać relację z sytuacji w Polsce, prosić o pomoc gospodarczą oraz przedstawić stosunki z Kościołem przed zbliżającym się przyjazdem papieża.
Zachował się tekst wystąpienia I sekretarza KC PZPR, zaczynającego się od słów: „Pragnę wyrazić moje głębokie zadowolenie z możliwości kolejnego spotkania w Wami. Serdecznie dziękuję za zaproszenie do Moskwy. Każda nasza rozmowa i kontakt z Wami ma wielkie znaczenie dla umacniania jedności naszych bratnich partii i narodów”. Dalej I sekretarz mówił m.in. o konieczności ograniczenia importu z krajów kapitalistycznych i spłacie kredytów. Na bieżące spłaty odsetek, wedle jego słów, brakowało wówczas 600 mln dolarów. Polskie społeczeństwo cechować miała wówczas „chwiejność nastroju, nerwowość i skłonność do przesadnego krytycyzmu”.
Publikowane fragmenty zawierają też istotne informacje o walce z demokratyczną opozycją. Dowiadujemy się m.in., że kierownictwo partii zapewne akceptowało najścia „aktywu młodzieżowego” na mieszkania, w których odbywały się spotkania Uniwersytetu Latającego.
Podczas jednego z takich brutalnych wtargnięć pobici zostali m.in. Jacek Kuroń i jego syn Maciek. Nawet jeżeli przyjąć, że była to inicjatywa warszawskiego KW – wypowiedź Gierka burzy mit Gierka liberała, dalekiego od posługiwania się represjami wobec politycznych przeciwników.
Komentarza wymaga też fragment poświęcony Kościołowi.