Potrafię normalnie funkcjonować, ale zwalniam się z każdej pracy, w której ktoś na mnie patrzy albo wymaga zbyt częstej interakcji na poziomie pozazawodowym, gdzie nie można się schować za oficjalność. To przysparza kłopotów finansowych, ale ponieważ jestem informatykiem, znajduję zawsze jakieś projekty, które mogę wykonywać w domu. Potem znowu zatrudniam się gdzieś dla higieny, potem znowu zwalniam. Ludzie uważają to za głupie, ja trochę też. Ale nie mogę znieść innych wokół – opowiada A.
B. jest radcą prawnym. Za każdym razem, gdy ma zabrać głos na sali sądowej, cierpi katusze. Drżą jej ręce, twarz oblewa się czerwienią, czuje suchość w gardle. W głowie kołacze się paniczna myśl o ucieczce, którą za każdym razem musi na nowo przezwyciężać. C. pracuje jako reporterka. Kiedyś przez trzy dni w deszczu i zimnie krążyła wokół domu swoich bohaterów bojąc się zadzwonić, aż w końcu sami wyszli sprawdzić, co za baba się tu kręci. Dziś jest już łatwiej, trochę się przyzwyczaiła. Ale lęku, że tym razem wyjdzie na idiotkę, nie udało się do końca wyeliminować.
33-letni Marek jest dziś psychoterapeutą. Jeszcze jako student psychologii prowadził szkolenia biznesowe dla firm. – Szło mi nieźle, ale tylko ja wiedziałem, jakim kosztem – wspomina. – Stres i ciągłe napięcie, że się wyda i wszyscy zobaczą, że nic nie potrafię. Uczyłem się walczyć z jąkaniem, dygotem rąk, ale w trudniejszych sytuacjach zatykało mnie i wpadałem w panikę. Wyzwoliła mnie z tego dopiero terapia.
Lęk społeczny to rodzaj tremy życia codziennego – obawa przed spotkaniem z płcią przeciwną, przed egzaminami, przed byciem w centrum zainteresowania, przed utratą kontroli nad ciałem – generalnie rzecz biorąc lęk przed oceną.