Antonio Negri, współtwórca jednej z najgłośniejszych dziś koncepcji ładu XXI w., jest chyba ostatnim w Europie rewolucjonistą z dziewiętnastowiecznego obrazka. Ale to nie największy paradoks jego życia. Biografia Negriego nadaje się na sensacyjny serial lub powieść w stylu Dostojewskiego. Filozof i politolog, profesor dobrych uniwersytetów, pisarz polityczny, chwilowy parlamentarzysta, ale też zamieszany w zabójstwa i akty terroryzmu przywódca najdramatyczniejszej rebelii w powojennych Włoszech, uchodźca i wieloletni więzień.
Kiedy cztery lata temu jego – napisane wspólnie w prof. Michaelem Hardtem – „Empire” pojawiło się w ofercie prestiżowego Harvard University Press i trafiło na listę akademickich bestsellerów, a nawet na łamy najważniejszych gazet, do świadomości publicznej wrócił także sam Negri. „Empire” (polskie tłumaczenie ukaże się jesienią nakładem wydawnictwa WAB) jest czymś więcej niż filozoficzną rozprawą. W debacie, którą wywołało, krytycy i apologeci równie często porównywali je z „Kapitałem” Marksa. Podobnie jak Karol Marks i Fryderyk Engels, Michael Hardt i Antonio Negri zaproponowali bowiem kompletny sposób interpretowania świata XXI w., nazwali jego nowych aktorów, nowy układ sił, mechanizmy władzy, produkcji i podziału bogactwa. Można się z nimi zgadzać lub nie, ale bez tej książki trudno już toczyć debatę o świecie.
Na odbiorze „Empire” najbardziej zaciążyła jednak nie tyle marksistowska proweniencja autorów, co dramatyczna biografia Negriego. Jego ojca, jednego z założycieli partii komunistycznej w Padwie i sekretarza miejscowego magistratu, w latach 40. zamordowali faszystowscy bojówkarze Mussoliniego. Działalność społeczną Negri zaczął w Akcji Katolickiej, ale po konflikcie z miejscowymi księżmi, którzy zakazali wyświetlania „La dolce vita” Felliniego, zaczął działać w partii komunistycznej – jednej z dwóch (obok Chrześcijańskich Demokratów) najsilniejszych partii we Włoszech, zdobywającej regularnie przeszło 30 proc.