Archiwum Polityki

Seromaniactwo

Niech będzie błogosławiony sumeryjski pasterz, który jakieś osiem tysięcy lat temu wyprodukował pierwszą gomółkę sera.

Od zapachu sera można się uzależnić. Silna woń wydzielana przez płynny już camembert, odorek limburskiego. Albo dojrzewający stilton, gorgonzola. Lub ich najszlachetniejszy krewniak z Roquefort.

Jest taki alzacki smakołyk munster lisbeth. Niech nikogo nie zmyli subtelna nazwa: Elżbietka wydziela tak silny zapach, że dom po jej wizycie należy dobrze wywietrzyć. Warto jednak poświęcić czas na zdobycie tego sera. Późniejsze perypetie spowodowane jego rozpakowaniem i obecnością na stole wynagrodzone są nadzwyczajnym smakiem. Jest w nim coś paradoksalnego – jednoczesna słodycz i goryczka. A przy tym nadzwyczajna delikatność, ujawniająca się, gdy sączyć przy okazji włoskie białe pinot grigio (choć znawcy serów twierdzą, że powinny to być gewurztraminer lub riesling).

Chwała pasterzom i mnichom

250 lat temu Anthelme Brillat-Savarin, wielki znawca sztuki kulinarnej, trafnie stwierdził, że deser bez sera jest jak kobieta bez oka. Chwała więc sumeryjskiemu pasterzowi, który jakieś 8 tys. lat temu wyprodukował pierwszą gomółkę sera. Jego odkrycie było absolutnie przypadkowe. A zasługa tym większa, iż tej bryły, która samoistnie powstała w jego bukłaku ze zsiadłego (a więc zepsutego) mleka, nie wyrzucił, lecz spróbował i tak się w tym rozsmakował, że postanowił eksperyment powtórzyć. Znów więc wlał owcze mleko do bukłaka z owczego żołądka i odczekał, aż utworzy się serwatka oraz bryła skrzepniętego sera. Co zrobił z serwatką, nie wiadomo. Ser wyjął, podsuszył. Po pewnym czasie, gdy już rozsmakował się w swoim wynalazku, wpadł na pomysł, by tę bryłę jadła posolić, co pozwoliło na jej dłuższe przechowywanie. Do dziś w krajach arabskich w podobnie prosty sposób produkuje się kishk – owczy ser. Dowodem na prawdziwość tych słów jest słynna sumeryjska płaskorzeźba nazwana „Ozdobą mleczarni”.

Sztuka Życia Polityka. Sztuka życia. Wydanie 3 (90147) z dnia 28.03.2009; s. 31
Reklama