Paweł Reszka
Paweł Reszka
Fotoreportaże

Stanik szyty rybią ością

Opowieści z łagrów

11 lutego 2020
Jelena Lidia Pawłowna Posnik, więźniarka, oraz jej biustonosz uszyty rybią ością w więzieniu. Jelena Lidia Pawłowna Posnik, więźniarka, oraz jej biustonosz uszyty rybią ością w więzieniu. Anna Artemjewa, Jelena Raczewa
Są starzy, ale żyją. Strażnicy dumni z siebie. Więźniowie ciągle w strachu, jakby Stalin nigdy nie umarł. Rosyjska pamięć o historii wciąż płata figle.

Mówią, że łagier odciska piętno. I że nie da się go pozbyć. Niezależnie od tego, po której stronie drutów byłeś.

Aleksandra Iwanowna Pietrowa: „Jak odeszłam ze służby, to zaczęłam się modlić, na msze chodzić. O, tu mam świeczkę, ikonki, książeczki. Siedzę i Ewangelię czytam... O zdrowie dla dobrych ludzi się modlę. I za wielu tych, co z nimi służyłam. Za tych, co siedzieli? Nie, za nich się nie modlę. W więzieniu nikogo nie było mi szkoda. Byłam jak z kamienia”.

Aleksandra Iwanowna ma 92 lata. Pracę we Włodzimierskim obozie specjalnego przeznaczenia NKGB ZSRR (zwanym potocznie Władimirskij Centrał) zaczęła jako 17-latka na stanowisku młodszej dozorczyni. Służyła w trzech budynkach więziennych, na wieży i przy bramie, rejestrowała rzeczy osadzonych, pracowała w łaźni i przy wyparzaniu odzieży, dozorowała podczas widzeń. Odeszła na emeryturę w stopniu starszego sierżanta.

Z tamtych czasów został jej skórzany pasek: „Na pasku była sprzączka. Prowadziłam więźniów, a sama stukałam kluczem po sprzączce, żeby wszyscy wiedzieli i nas omijali”.

Walentina Grigoriewna Jewlewa (rówieśniczka Aleksandry) dostała sześć lat za agitację antysowiecką. Oko śledczych padło na nią, bo spędzała czas w Interkłubie, w którym odpoczywali zagraniczni marynarze, przywożący do Archangielska pomoc wojenną w ramach Lend Lease.

Walentina: „Najładniejsze dziewczyny chodziły do Interkłubu i wszystkie posadzili”. Wyrok odsiedziała do ostatniego dnia. Wróciła do Archangielska: „Mama umarła, dwa lata na mnie czekała. Córkę oddali do domu dziecka”.

Aleksandra Iwanowa Pietrowna, emerytowana strażniczka i jej więzienny pasek ze sprzączką.Anna Artemjewa, Jelena RaczewaAleksandra Iwanowa Pietrowna, emerytowana strażniczka i jej więzienny pasek ze sprzączką.

Walentinie z tamtych czasów została fotografia adoratora – amerykańskiego marynarza. Nazywał się Bell Raugraph. Poznali się w Interkłubie na tańcach.

Polityka 7.2020 (3248) z dnia 11.02.2020; Na własne oczy; s. 92
Oryginalny tytuł tekstu: "Stanik szyty rybią ością"
Paweł Reszka

Paweł Reszka

Do zespołu „Polityki” dołączył w 2019 r. Laureat najważniejszych dziennikarskich nagród: im. Dariusza Fikusa (2005), Andrzeja Woyciechowskiego (2010), Grand Press (2010) oraz Mediatorów, a także autor kilku reporterskich książek, w tym głośnych: „Mali Bogowie. O znieczulicy polskich lekarzy” i „Mali Bogowie 2. Jak umierają Polacy”. W 2019 r. otrzymał tytuł „Dziennikarza Dekady”, przyznawanej przez kapitułę Nagrody Radia ZET im. Andrzeja Woyciechowskiego. W zawodzie pracuje od 1991 r. W „Polityce” szefuje działowi krajowemu.

Reklama

    Najchętniej czytane w sekcji Fotoreportaże

  1. Pele. Brazylia żegna swojego króla. Dzięki niemu pokochała samą siebie

    Artur Domosławski
  2. Świat kolekcjonerów zabawek. Ludzie bez pasji ich nie zrozumieją

    Juliusz Ćwieluch
  3. Niezwykłe dzieła z drzew. A w Polsce mamy tylko sztuczną palmę

    Aleksander Świeszewski
  4. Jaki sens szycia? Mamy w Polsce mistrzów, uczniów brak

    Marcin Piątek
POLITYKA
Newsletter Prenumerata cyfrowa
Facebook Twitter Instagram

Nasze wydawnictwa

  • Redakcja Polityki
  • Biuro reklamy
  • Napisz do redakcji
  • BOK dla prenumeratorów cyfrowych
  • O Polityce
  • Regulamin serwisu
  • Zasady publikacji komentarzy
  • Polityka prywatności
  • Ustawienia plików cookie
  • Polityka RODO
  • Informacje dla akcjonariuszy

Aplikacje Polityki

iOS i Android
iOS i Android
W aplikacjach publikujemy pełne wydania tygodnika POLITYKA oraz nasze pisma.

 

Aplikacja Fiszki fiszki
Fiszki Polityki
Codziennie podsumowujemy dla Ciebie najważniejsze wydarzenia dnia.
  • Pulsar
  • Dwutygodnik Forum
  • Polityka Insight
  • Leśniczówka Nibork
  • Projekt: Cogision, Ładne Halo
  • Wykonanie: Vavatech
  • Prawa autorskie © POLITYKA Sp. z o.o. S.K.A.