Artykuł ukazał się w „Ja My Oni” tom 33. „Skąd brać nadzieję, radość i spokój”. Poradnik dostępny w Polityce Cyfrowej i w naszym sklepie internetowym.
***
Agnieszka Sowa: – Jakość życia i poczucie szczęścia zależą od osobowości?
Ewa Trzebińska: – Tak. Osobowość jest zapisem życiowego doświadczenia. Nie w prostej postaci wspomnień po prostu odtwarzanych, tylko przetworzonych na wzorce zachowań, przekonań i odczuć, które się powtarzały i w życiu się sprawdziły, za które człowiek otrzymał jakąś nagrodę. Są w tym bagażu i takie wzorce, których nie powinno się powielać, bo pomimo że przynoszą doraźne korzyści, ogólnie jednak człowiekowi nie służą. Na przykład ktoś nauczył się unikać kontaktów z innymi ludźmi, bo doświadczał krytyki, co było dla niego trudne. Przekonał się, że kiedy trzyma się z daleka od ludzi, jest mu lżej. I to była ta nagroda, która utrwaliła w osobowości wzorzec społecznego wycofania. Więc nie wszystkie elementy osobowości są jednoznacznie źródłem życiowego powodzenia.
A geny i funkcjonowanie mózgu?
Wpływ czynników biologicznych na rozwój osobowości to szacunkowo ok. 50 proc. Od genów i sposobu, w jaki funkcjonuje mózg, zależy przebieg procesów psychicznych, które w dużym stopniu określają doświadczenie człowieka. Na przykład to samo wydarzenie będzie traktowane jako mniej lub bardziej przykre w zależności od poziomu reaktywności emocjonalnej, czyli emocjonalnej wrażliwości i odporności.