Niezbędnik

Arabowie szukają mistrzów

Iluminowany Koran z początku XI w. Iluminowany Koran z początku XI w. Burstein Collection / Corbis
Siła nauki arabskiej w okresie klasycznym to otwartość na zmiany, ale też zwykła ciekawość świata.
Miniatura z traktatu o działaniu urządzeń mechanicznych Al-Dżazariego. Kairska kopia z okresu Sułtanatu Mameluków.Heritage Images/Corbis Miniatura z traktatu o działaniu urządzeń mechanicznych Al-Dżazariego. Kairska kopia z okresu Sułtanatu Mameluków.

W połowie VIII w. w świecie muzułmańskim władzę i kalifat utraciła dynastia Umajjadów, a zastąpił ją ród Abbasydów. Jeden z ostatnich Umajjadów, Abd ar-Rahman, z narażeniem życia przedostał się z Syrii do al-Andalus w muzułmańskiej Hiszpanii, gdzie w 756 r. założył niezależny od Abbasydów emirat. Wraz z nim na Półwysep Iberyjski przybył Syryjczyk Mu’awija ibn Salih, jeden z najwybitniejszych żyjących znawców tradycji Proroka, czyli hadisów (patrz ramka), oraz prawa muzułmańskiego.

Wkrótce został on sędzią Kordoby i jednym z najbliższych doradców emira Abd ar-Rahmana. Po kilku latach władca wysłał go do Syrii, aby sprowadził do al-Andalus siostrę emira, która pozostała w ojczystym kraju; Mu’awija zdecydował się wykorzystać tę okazję, by odbyć pielgrzymkę do Mekki. Al-Chuszani, autor „Księgi sędziów Kordoby”, podaje, że Mu’awija zdecydował się przedłużyć swój pobyt w tym mieście, by wymienić hadisy z innymi uczonymi, którzy licznie zbierali się w tamtejszym meczecie. Pewnego dnia jak zwykle usiadł pod jedną z kolumn meczetu, wysłuchał kilku opowieści, które przekazywali zgromadzeni, a gdy nadeszła jego kolej, zaczął mówić: „Opowiadał mi Abu az-Zahirijja Hudajr ibn Kurajb, który usłyszał to od Dżubajra ibn Nufajra, któremu z kolei opowiadał to Abu ad-Darda’, że Wysłannik Boga...”. Tu przerwał mu rozsierdzony słuchacz: „Mistrzu, bój się Boga i nie kłam! Na świecie nie ma nikogo, kto mógłby powiedzieć, że zna tradycje przekazywane przez tych mężów, oprócz pewnego człowieka z al-Andalus, który nazywa się Mu’awija ibn Salih!”. „Ja nim jestem” – padła odpowiedź, po czym, jak czytamy, wokół Mu’awiji zgromadziła się wielka ciżba ludzi, by go słuchać i spisywać przekazywane przez niego tradycje.

Niezbędnik Inteligenta „Uniwersytety 700 lat sporów” (100081) z dnia 05.05.2014; Od Akademii do Uniwersytetu; s. 15
Reklama