Co to jest: gorące, nieprzewidywalne, czasem podobne do dzikiego tygrysa w klatce, czasem do rozdygotanej galarety? Jak na imię tej wściekłej bestii, którą ludzie usiłują ujarzmić od blisko 60 lat, mając nadzieję, że kiedy zacznie brakować surowców kopalnych, jej energia zasili miasta i fabryki, chroniąc ludzkość przed zapaścią energetyczną? To plazma – zjonizowany gaz, chmura rozgrzanych, zderzających się ze sobą jąder lekkich pierwiastków.
Zazwyczaj jądra atomów zachowują wobec siebie angielski dystans. Tzw. siły oddziaływania coulombowskiego – generowane przez znajdujące się w ich wnętrzu protony – powodują, że jądra wzajemnie się odpychają. Jednak w skrajnych warunkach mogą one pokonać barierę niechęci. Kiedy dzieląca je odległość staje się odpowiednio mała, oddziaływania jądrowe zaczynają brać górę nad odpychaniem elektrostatycznym. Jądra łączą się, tworząc cięższe pierwiastki, a wtedy... wtedy zaczyna się piekło: wyzwolone zostają potężne ilości energii.
Reakcje syntezy jądrowej rozpalają gwiazdy, w kolejnych fazach cykli termojądrowych produkując coraz to cięższe pierwiastki, z których powstają potem układy planetarne, również nasz, Słoneczny. Emitują różnego rodzaju promieniowanie – także elektromagnetyczne, bez którego nie powstałoby życie na Ziemi. Niedługo po drugiej wojnie światowej uczeni, wcześniej zaangażowani w budowę bomb wodorowych, wpadli na pomysł, by owe procesy zaprząc dla celów pokojowych. Dla wielu z nich był to rodzaj odkupienia za grzech mezaliansu z sektorem militarnym. Był to także akt wiary w to, że stojące przed nimi wyzwania techniczne w ciągu 20, 30 lat zostaną przezwyciężone. Podobnie myślało pokolenie następne, i kolejne, i kilka, które przyszły po nich, nieprzerwanie pracujące nad reaktorami termojądrowymi.