Niezbędnik

Czy należy bać się inżynierii genetycznej?

36. Czy należy bać się inżynierii genetycznej?

Obecnie wykorzystywane przez człowieka rośliny tradycyjne też nie są naturalne, gdyż zostały otrzymane metodą długotrwałych krzyżówek genetycznych. Obecnie wykorzystywane przez człowieka rośliny tradycyjne też nie są naturalne, gdyż zostały otrzymane metodą długotrwałych krzyżówek genetycznych. Shutterstock
Zarodek dyni, którą też można modyfikować genetycznie.BEW Zarodek dyni, którą też można modyfikować genetycznie.

Dzięki inżynierii genetycznej można dziś kopiować np. geny bakterii do roślin. Tak powstały kukurydza i bawełna, które produkują białko zabójcze dla niektórych owadów żerujących na nich, ale całkowicie bezpieczne dla ludzi i wielu innych zwierząt. Z kolei bakterie produkujące insulinę przeznaczoną dla chorych na cukrzycę mają w sobie ludzki gen.

I zapewne ten fakt – czyli możliwość niemal dowolnego manipulowania materiałem genetycznym – tak bardzo przestraszył organizacje ekoaktywistów (m.in. Greenpeace), które zaczęły agresywnie zwalczać genetycznie zmodyfikowane organizmy (GMO). Obawa ta nie była obca naukowcom w latach 70. XX w., kiedy rodziła się zaawansowana inżynieria genetyczna. Dlatego ogłosili na pewien czas moratorium na tego typu eksperymenty. Jednak po wielu dyskusjach, w których uczestniczyli również etycy, udało się osiągnąć zgodę, że potencjalne korzyści znacznie przewyższają możliwe zagrożenia. A inżynieria genetyczna nie powinna być odrzucona, choć oczywiście da się jej użyć w złych celach (np. modyfikowania wyjątkowo niebezpiecznych wirusów i stworzenia w ten sposób broni biologicznej).

Na szczęście lata 90. oraz pierwsze dwie dekady XXI w. pokazały, że technologia manipulowania genami na razie służy dobru ludzkości. Zaczęto ją bowiem stosować na szeroką skalę m.in. w rolnictwie. Roślinom można dzięki niej nadawać cechy pożądane przez człowieka: większą trwałość, odporność na szkodniki, wirusy, grzyby czy środki chwastobójcze oraz suszę; zwiększać zawartość witamin lub błonnika; nadawać intensywniejszy kolor albo zmuszać do produkcji jakichś substancji (podobnie jak bakterię wytwarzającą ludzką insulinę).

Warto przy tym pamiętać, że obecnie wykorzystywane przez człowieka rośliny tradycyjne też nie są naturalne, gdyż zostały otrzymane metodą długotrwałych krzyżówek genetycznych.

Niezbędnik Inteligenta „100 pytań do nauki” (100185) z dnia 02.08.2021; Nauki przyrodnicze; s. 52
Oryginalny tytuł tekstu: "Czy należy bać się inżynierii genetycznej?"
Reklama