Niezbędnik

Czy istnieje gen polskości?

46. Czy istnieje gen polskości?

Polacy mają bardzo podobną mieszankę genów jak ich sąsiedzi – Litwini, Rosjanie, Węgrzy, Skandynawowie, Czesi i Niemcy. Polacy mają bardzo podobną mieszankę genów jak ich sąsiedzi – Litwini, Rosjanie, Węgrzy, Skandynawowie, Czesi i Niemcy. Ka_Lou / PantherMedia

Odkąd tylko okazało się, że można określić wiek i miejsce powstania danej haplogrupy, czyli specyficznych grup cząsteczek znajdujących się w konkretnym miejscu na chromosomie, i wywieść od wspólnego przodka w linii żeńskiej (w przypadku tych na DNA mitochondrialnym) i męskiej (przypadku DNA jądrowego), genetycy poszukują genów, które można byłoby przyporządkować danym ludom. Nieźle idzie to w przypadku izolowanych społeczności, żyjących na wyspach lub na rubieżach, bo wtedy łatwiej o powtarzalność pewnych wariantów genów. Na kontynencie europejskim taka sytuacja ma miejsce np. na Korsyce i Sycylii, ale też na terenie Holandii, północnych Niemiec i Danii, gdzie u wielu mężczyzn występuje tzw. gen fryzyjski, czyli znajdujący się na chromosomie Y jeden z wariantów haplogrupy I1. Badacze z University College w Londynie ogłosili, że gen taki ma też 40 proc. mieszkańców wschodniej Anglii. To nic dziwnego, skoro od momentu wycofania się wojsk rzymskich w 407 r. Wielką Brytanię najeżdżali pochodzący właśnie z tych terenów Jutowie, Anglowie i Sasi. Genetyka potwierdza tylko wyniki badań archeologicznych – przez Morze Północne napłynęły do Anglii tłumy emigrantów, które zalały zromanizowanych Celtów. Mapa rozkładu genów pokazuje, że najbardziej germańska jest zachodnia i środkowa część wyspy, a więcej Brytyjczyków pozbawionych genu fryzyjskiego żyje dziś na zachodzie i północy wyspy. Uogólniając, można powiedzieć, że współczesny mieszkaniec angielskiej prowincji jest genetycznie bliższy Niemcowi z północy niż Walijczykowi czy Szkotowi.

A jak jest z Polakami? Naukowcy nie odnotowali żadnego wariantu genu, który występowałby tylko u nas. Nasze geny są świadectwem występującej na dzisiejszych terenach ziem polskich sytuacji geopolitycznej i historycznej – ponieważ żyliśmy w „korytarzu” Europy, jesteśmy niczym genetyczny tygiel.

Niezbędnik Inteligenta „100 pytań do nauki” (100185) z dnia 02.08.2021; Człowiek; s. 64
Oryginalny tytuł tekstu: "Czy istnieje gen polskości?"
Reklama