Niezbędnik

Czy wszystkie narządy, z którymi człowiek przychodzi na świat, są mu potrzebne?

52. Czy wszystkie narządy, z którymi człowiek przychodzi na świat, są mu potrzebne?

Czy możemy się obejść bez wyrostka robaczkowego? Najwyraźniej tak, skoro u co piętnastego człowieka trzeba go wycinać z powodu stanu zapalnego. Czy możemy się obejść bez wyrostka robaczkowego? Najwyraźniej tak, skoro u co piętnastego człowieka trzeba go wycinać z powodu stanu zapalnego. Olek Ramesz / Wikipedia

Usunąć czy zostawić – takie wątpliwości dotyczące niektórych narządów od dawna trapią lekarzy. I nie chodzi już nawet o to, że natura odstawiła fuszerkę wyposażając nas w części, które mogą mieć liczne wady konstrukcyjne. Wiele osób cierpi przecież z powodu płaskostopia, odcisków lub haluksów, ale nikt nie będzie odcinał sobie z tego powodu stopy. Jak jednak postąpić w przypadku chorych migdałków albo tzw. zębów mądrości, dla których istnienia biologia nie znajduje dziś uzasadnienia? Owszem, nasze ósemki – które wyrastają najpóźniej i z całego garnituru zębów najszybciej się psują – są wspomnieniem czasów, kiedy były człowiekowi przydatne. Ewolucja nie przewidziała jednak zmian w diecie ani robotów kuchennych, rozdrabniających żywność mikserów i elektrycznych kuchenek. Współczesny Homo sapiens gryzie dużo mniej niż jego przodkowie, więc ósemki straciły na znaczeniu.

Jest wiele przykładów na to, że natura obdarzyła nas hojnie: w dwie nerki (choć z powodzeniem można funkcjonować z jedną), w wątrobę ważącą nawet 2 kg (by wypełniać swoją rolę w usuwaniu toksyn, mogłaby ważyć pięciokrotnie mniej i nie musiałaby wtedy zajmować aż 2/3 objętości jamy brzusznej), w 6 m jelita cienkiego (przy skrajnej otyłości lekarze nieraz usuwają 2 m, aby ograniczyć przyswajanie substancji pokarmowych – co wcale nie skraca życia, a pacjenta czyni zdrowszym). Nie wiadomo też, ile posiadanych przez nas szarych komórek leży odłogiem i czy wszystkie wykorzystujemy na co dzień.

Natura właściwie tylko w jednym przypadku zachowała się racjonalnie, to znaczy wyposażyła nas w narząd przydatny w określonym celu, który po wykonaniu swojej funkcji stopniowo sam zanika. Mowa o grasicy – gruczole położonym tuż za mostkiem, z którym przychodzimy na świat, ale po osiągnięciu dojrzałości tracimy go bezpowrotnie.

Niezbędnik Inteligenta „100 pytań do nauki” (100185) z dnia 02.08.2021; Człowiek; s. 70
Oryginalny tytuł tekstu: "Czy wszystkie narządy, z którymi człowiek przychodzi na świat, są mu potrzebne?"
Reklama