Dlaczego bardziej obawiamy się latać samolotem niż jeździć samochodem?

54. Dlaczego bardziej obawiamy się latać samolotem niż jeździć samochodem?

3 sierpnia 2021

Pasażer samolotu skazany jest całkowicie na jakość działania systemu podróży lotniczych, na który nie ma żadnego wpływu. ConceptCafe / PantherMedia

Eksperci są zgodni: pasażerskie linie lotnicze to najbezpieczniejsza forma transportu. Zwykli śmiertelnicy myślą na ogół inaczej, zwłaszcza gdy zobaczą w telewizji doniesienie o katastrofie. Choć wypadki lotnicze zdarzają się rzadko, to jednak są na tyle spektakularne i tragiczne w skutkach, by przeważyć głos ekspertów. Trudno o lepszą ilustrację niż atmosfera strachu po ataku terrorystycznym na World Trade Center w Nowym Jorku 11 września 2001 r.

Zginęło wówczas blisko 3 tys. osób. Zainteresowanie lataniem zmalało o kilkadziesiąt procent, a antylotnicza panika trwała blisko rok. Nie zmalała jednak potrzeba i chęć przemieszczania się – ci, co zrezygnowali z samolotów, przesiedli się do samochodów.

Jak policzył Gerd Gigerenzer, psycholog z Instytutu Maxa Plancka w Berlinie, wzmożony ruch na amerykańskich drogach przyczynił się do śmierci 1595 osób, które zginęły w nadliczbowych wypadkach samochodowych w ciągu dwunastu miesięcy od 11 września 2001 r. Kogo za te ofiary winić: terrorystów, władze, które skutecznie zniechęcają do podróży lotniczych, wprowadzając drakońskie i uciążliwe dla pasażerów procedury bezpieczeństwa, czy samych siebie za to, że ulegamy irracjonalnym strachom?

Dan Gardner w książce „Risk. Science and Politics of Fear” (Ryzyko. Nauka i polityka strachu) pokazuje rachunek: gdyby terroryści porywali i rozbijali jeden amerykański samolot pasażerski tygodniowo, zagrożenie śmiercią dla podróżnego latającego raz w miesiącu byłoby jak jeden do 135 tys. Prawdopodobieństwo śmierci w wypadku samochodowym jest dwudziestokrotnie większe. Czy zatem warto uprzykrzać podróże lotnicze, wprowadzając na lotniskach kolejne systemy bezpieczeństwa? Żadne odpowiedzialne władze nie złagodzą polityki w tej kwestii na lotniczych trasach, co nie oznacza, że nie znają się one na rachunku prawdopodobieństwa.

Niezbędnik Inteligenta „100 pytań do nauki” (100185) z dnia 02.08.2021; Człowiek; s. 71

Oryginalny tytuł tekstu: "Dlaczego bardziej obawiamy się latać samolotem niż jeździć samochodem?"

Edwin Bendyk

Pisarz, publicysta, prezes Fundacji Batorego. Zajmuje się tematyką cywilizacyjną (modernizacja, cyfrowa rewolucja, ekologia). Autor książek „Zatruta studnia. Rzecz o władzy i wolności” (2002), „Antymatrix. Człowiek w labiryncie sieci” (2004), „Miłość, wojna, rewolucja. Szkice na czas kryzysu” (2009), „Bunt w sieci” (2012), „Jak żyć w świecie, który oszalał” (2014, wspólnie z Jackiem Santorskim i Witoldem Orłowskim). W 2020 r. ukazała się książka „W Polsce, czyli wszędzie”. Bendyk prowadzi popularnego bloga „Antymatrix II. Z dziennika kogniwojażera”. Jest wykładowcą akademickim, szefem Centrum Badań nad Przyszłością w Collegium Civitas, członkiem Polskiego PEN Clubu oraz European Council on Foreign Relations. Dziennikarz działu Nauka/projektpulsar.pl.