Najogólniej rzecz ujmując, to złożone cząsteczki chemiczne zawierające informację genetyczną. Nie są zatem, jak zresztą wszystkie wirusy, organizmami żywymi, bo m.in. nie wykazują metabolizmu. Są za to pasożytami, które wnikają do komórek organizmów, np. człowieka, i sprawiają, że te zaczynają wytwarzać ich kopie.
Koronawirusy swoją nazwę zawdzięczają wyglądowi. Tym, którzy obserwowali je pod mikroskopem elektronowym, kojarzyły się bowiem z koroną, którą przypominają białkowe wypustki (kolce) otaczające materiał genetyczny (kwas rybonukleinowy RNA).
Nauka zidentyfikowała wiele ich gatunków, w większości zwierzęcych, dzielących się na cztery większe grupy: Alfa, Beta, Gamma i Delta. W dwóch pierwszych znajdują się te, które atakują ludzi i zwierzęta gospodarskie, m.in. świnie, oraz te, które potrafią przekraczać bariery międzygatunkowe (szczególnie Beta).
Dziś znamy siedem koronawirusów atakujących organizm człowieka. Trzy stanowią poważane zagrożenie: MERS-CoV, SARS-CoV i jego bardzo bliski krewny SARS-CoV-2, który pojawił się w 2019 r. Pozostałe cztery wywołują tylko lekkie przeziębienia. „Są one pozostałością minionych pandemii. Gdy po raz pierwszy przeniosły się ze zwierząt na ludzi, też prawdopodobnie wywoływały poważne choroby podobne do Covid-19 czy MERS. Jest szansa, że SARS-CoV-2 z czasem stanie się wirusem przeziębieniowym” – wyjaśniał w rozmowie z POLITYKĄ prof. Krzysztof Pyrć z Uniwersytetu Jagiellońskiego.
MERS-CoV można zarazić się od wielbłądów, dlatego występuje niemal wyłącznie na Półwyspie Arabskim. Na szczęście nie umie efektywnie przenosić się między ludźmi, więc – przynajmniej na razie – nie stanowi zagrożenia pandemicznego. To ważne, gdyż potrafi doprowadzić do śmierci aż 35–40 proc.