Festiwal Szalone Dni Muzyki „Oda do nocy” 22–24 września 2023 w Warszawie
Szalone Dni Muzyki odbędą się w Warszawie po raz trzynasty. W ostatni pełny weekend września (22–24 września) w przestrzeniach Teatru Wielkiego - Opery Narodowej i Kościoła Środowisk Twórczych zabrzmi muzyka inspirowana nocą w wykonaniu ponad tysiąca artystów.
Temat: Ode à la nuit – Oda do nocy
Noc od wieków stanowiła ważne źródło inspiracji artystów. „Często wydaje mi się, że noc jest jeszcze bogatsza w kolory niż dzień” dzielił się swoim odkryciem w liście do siostry Vincent van Gogh. Jednakże ze szczególną siłą oddziaływała na wyobraźnię kompozytorów, którzy poświęcali jej swoje kołysanki, serenady, nokturny. „Nie mieliśmy trudności z wyborem repertuaru do programu festiwalu – przyznaje Janusz Marynowski, dyrektor Sinfonii Varsovii, organizatorki Szalonych Dni Muzyki. – Noc to wspaniały temat muzyczny”. Festiwalowe sale otrzymały zresztą swoje nazwy od tzw. planet klasycznych – widocznych gołym okiem na nocnym niebie. Jowisz będzie patronem Sali Moniuszki, Wenus – Sal Redutowych, Mars – Zascenia, Merkury – Sali Młynarskiego, Saturn – Namiotu na pl. Teatralnym, a Księżyc – prezbiterium Kościoła Środowisk Twórczych.
Tegoroczna edycja festiwalu pełna jest utworów, które przywołują swoimi tytułami, treścią lub historią powstawania – noc i związany z nią bezpośrednio sen. Od Ciemnych jutrzni Charpentiera przez Przemienioną noc Schönberga po Kwartet smyczkowy Tak więc noc Dutilleux, od serenady Eine Kleine Nachtmusik Mozarta przez muzykę do Snu nocy letniej Mendelssohna po Noce w ogrodach Hiszpanii de Falli. Cisza nocna jest okresem napięcia i wyczekiwania, odpoczynku i niepokoju, tworzy więc szczególne warunki odbioru muzyki. Festiwalowi słuchacze będą mogli to sprawdzić podczas późnowieczornych koncertów, w tym wyjątkowego koncertu Marzyciele (koncert nr 31), który odbędzie się w nocy między sobotą a niedzielą – podwójnego recitalu pianistów Bartka Wąsika z materiałem z jego płyty Daydreamer i Adama Kośmiei z koncertową premierą jego najnowszego albumu Infinity z użyciem multiplikowanej taśmy i przestrzennej projekcji dźwięku.
Orkiestry
Sinfonia Varsovia wystąpi pięciokrotnie: pod batutą Aleksandara Markovicia (z którym m.in. otworzy i zamknie festiwal – koncerty nr 3, 26, 51), Jeana-Pierre’a Walleza (nr 40) i Grzegorza Wierusa (nr 10). W koncercie inauguracyjnym towarzyszyć będzie sopranistce Aleksandrze Olczyk w ariach z oper Rusałka Dvořáka i Czarodziejski flet Mozarta oraz pianiście Luisowi Fernandowi Pérezowi w impresjach symfonicznych Noce w ogrodach Hiszpanii (nr 3), na koncercie familijnym zgłębiać będzie tajniki orkiestry symfonicznej razem ze smokiem Bazylkiem (nr 10), wspólnie ze skrzypkiem Olegiem Kaskivem wykona Poème Chaussona (nr 26), da światową premierę Portals Marcusa Pausa (nr 40), a w koncercie finałowym połączy siły ze skrzypaczką Liyą Petrovą w Koncercie skrzypcowym Sibeliusa oraz sopranistką Cyrielle Ndjiki Nya w wyborze pieśni Richarda Straussa i Berlioza (nr 51).
Grająca na instrumentach historycznych Theresia Orchestra wykona m.in. III Koncert skrzypcowy Mozarta z Sulamitą Ślubowską w partii solowej i Symfonię Wieczór Haydna pod dyrekcją Dirka Vermeulena (nr 45), zaś orkiestra smyczkowa NFM Leopoldinum pod kierunkiem skrzypka Christiana Danowicza wykona dwa koncerty z serenadami Mozarta i Dvořáka oraz Concerto-Notturno Mikołaja Góreckiego i Przemienioną nocą Schönberga (nr 7 i 24).
Recitale
Prócz podwójnego koncertu nocnego Kośmiei i Wąsika, z solowymi recitalami wystąpią gitarzysta Thibault Cauvin (nr 41) oraz pianiści: Varvara, która wykona kompletny cykl Wariacji Goldbergowskich Jana Sebastiana Bacha (nr 49), Luis Fernando Pérez z wyborem popularnych melodii z Albeniza i Granadosa (nr 49) oraz jazzman Vitalii Kyianytsia, dając światową premierę swojej nowej płyty Night Music.
Koncerty kameralne
Podczas festiwalu usłyszeć będzie można także wiele uznanych zespołów kameralnych: francuski Quatuor Hanson wykona kwartety smyczkowe Dutilleux, Beethovena i Janáčka oraz sektet Schönberga (nr 17, 47), francuskie trio wokalne Les Itinérantes zaprezentuje autorskie opracowania pieśni i piosenek od średniowiecza po współczesną muzykę popularną (nr 4 i 14), austriacki Kwartet saksofonowy Aureum połączy klasykę i muzykę współczesną z melodiami ludowymi i jazzem (nr 28), Chopin University Big Band prowadzony przez Piotra Kostrzewę zaprezentuje nocne standardy jazzowe (nr 20 i 52), a belgijski Ricercar Consort pod kierunkiem Philippe’a Pierlota wraz zaproszonymi solistami przeniesie nas w świat Ciemnych jutrzni Charpentiera (nr 36) i VIII Księgi madrygałów Monteverdiego (nr 23). Z Improwizacji, eksperymentu i nietypowego instrumentarium korzystać będą koncerty tria Bastarda powiększonego o Jerzego Rogiewicza oraz kobiecego kolektywu Agaty Harz, Pauli Kinaszewskiej, Marty Maślanki i Katarzyny Szurman. Programy Nowa Misja Kosmiczna (nr 43, 46) i SenJawaZabawa (nr 19, 22) zaangażują do współtworzenia muzyki i akcji koncertów chętne osoby z publiczności.
Młodzi Wykonawcy
„Powracamy do pełnego formatu tego festiwalu – zaznacza Janusz Marynowski. – Przewidujemy, że w trakcie całego wydarzenia zapełnionych zostanie na widowni na wszystkich koncertach prawie 30 tys. miejsc”. Szeregi festiwalowych artystów wzmocni zresztą silna reprezentacja przeszło 900 młodych muzyków z 14 orkiestr szkolnych z całej Polski: Białegostoku, Bytomia, Częstochowy, Katowic, Krakowa, Lublina, Łodzi, Opola, Płocka, Poznania, Warszawy i Wrocławia. Wśród nich zaprezentuje się kilkanaścioro solistów pod batutą 15 dyrygentów. W programie rozległy repertuar od baroku po współczesność, muzyka filmowa, piosenki kabaretowe i jazz.
Koncerty familijne
Wydarzenia familijne podzielone zostały w tym roku na kilka kategorii wiekowych, dostosowanych prezentowanymi treściami do wieku, zdolności percepcyjnych i zainteresowań widzów: 0–2, 2–5, 3–8 oraz 7+ lat. Orkiestrę symfoniczną zaangażuje koncert ze smokiem Bazylkiem i Sinfonią Varsovią (nr 10) oraz Sen nocy letniej z udziałem orkiestry i chóru ZPSM nr 4 im. K. Szymanowskiego w Warszawie ze słowną narracją Andrzeja Ferenca (nr 34). W bardziej kameralnym składzie i przy bliskiej odległości między młodymi słuchaczami a artystami na scenie – odbędą się Smykofonie – programy Księżyc i serenadowe skrzaty (nr 9, 12, 15) oraz Idzie niebo ciemną nocą (nr 32, 35, 38).
Bilety
Udział w dwóch festiwalowych przestrzeniach – Namiotu na pl. Teatralnym i Kościoła Środowisk Twórczych – jest bezpłatny. Na wszystkie 14 odbywające się tam koncerty obowiązuje wstęp wolny. Więcej informacji nt. artystów, programu i sprzedaży biletów na stronie www.szalonednimuzyki.pl. Bilety do zakupienia stacjonarnie w kasach Teatru Wielkiego oraz internetowo za pośrednictwem strony butik.teatrwielki.pl od 1 września 2023, 11:00. Ceny regularnych biletów 25–35 zł. Na wydarzenia specjalne: podwójny recital pianistyczny Marzyciele (koncert nr 31) bilety w cenach 50–80 zł, wydarzenie Bramy nocy w ramach projektu Interakcje/Integracje (koncert nr 40) bilety w symbolicznej cenie 1 zł.
***
Szalone Dni Muzyki (La Folle Journée de Varsovie) to polska edycja międzynarodowego festiwalu La Folle Journee, którego centralną myślą jest przełamywanie barier dzielących słuchaczy od muzyki klasycznej poprzez zachęcanie i ułatwianie odbiorcom udziału w koncertach przy jednoczesnym utrzymywaniu prezentacji muzyki na możliwie najwyższym poziomie. Festiwal narodził się we Francji. Jego pomysłodawcą i dyrektorem artystycznym jest René Martin, a organizatorem – Centre de Réalisations et d'Études Artistiques à Nantes (CRÉA). Po raz pierwszy festiwal odbył się w Nantes w 1995 roku, ale jego idea szybko przekroczyła granice Francji i na przestrzeni lat stał się prawdziwie międzynarodowym muzycznym fenomenem.
Polska edycja festiwalu powstała z inicjatywy Sinfonii Varsovii, której orkiestra od początku gościła na festiwalu we Francji oraz uczestniczyła w wielu edycjach japońskich, rosyjskich i hiszpańskich. Każdego roku w ostatni pełny weekend września w Teatrze Wielkim - Operze Narodowej w Warszawie gromadzą się tysiące słuchaczy, którzy w czasie kilku dni mogą wybierać wśród dziesiątków wydarzeń w przystępnych cenach. Szalone Dni Muzyki to jedyny w kraju festiwal, który łączy koncerty symfoniczne i kameralne w wykonaniu największych gwiazd światowych scen z szerokim programem edukacyjnym.
Patronat honorowy: Ambasada Francji w Polsce
Dyrektor Artystyczny: René Martin
Organizator: Sinfonia Varsovia, instytucja kultury m.st. Warszawy
Współorganizatorzy: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Narodowe Centrum Kultury, Narodowy Instytut Muzyki i Tańca, Teatr Wielki - Opera Narodowa, CRÉA Folles Journées, Centrum Edukacji Artystycznej, Fundacja Ogrody Muzyczne, projekt współfinansuje m.st. Warszawa
Sponsor: PGE Polska Grupa Energetyczna S.A.
Partner Główny: Fundacja im. Zygmunta Zaleskiego
Partnerzy Strategiczni: Orange Polska S.A. i Instytut Francuski w Polsce
Partnerzy: Fundacja Sinfonia Varsovia, Samorząd Województwa Mazowieckiego
Wspierają nas: Austriackie Forum Kultury, Ville de Nantes
Patronat medialny: Polityka, RMF Classic, Gazeta Wyborcza