W cyklu „Jedna książka” naszego kulturalnego podkastu rozmawiamy z Martą Hermanowicz, autorką powieści „Koniec”. To debiut, który przeleżał się w szufladzie, był odrzucany przez wydawnictwa, jak wiele debiutów w historii literatury. – Zaczęłam się poddawać. Myślałam, że trzeba skończyć z tym „Końcem”, są ważniejsze w życiu sprawy – mówi autorka. Jednak ta historia chciała być opowiedziana i w końcu ukazała się w wydawnictwie ArtRage. Fikcja bazuje na opowieści babki, historii o wywózce na Syberię i łagrach. – Dopiero po śmierci babci znalazłam odpowiedni język i bohaterkę. Nie jestem pewna, czy babci by się spodobało, bo każdy woli laurki, a „Koniec” koło laurki nawet nie leżał. Bohaterka żyje w rzeczywistości zasiedlonej przez duchy – mówi Marta Hermanowicz.
– Mam wrażenie, że młode pokolenie, chociaż nie przeżyło wojny, nadal przeżywa jej skutki. Polacy są jednym z najbardziej straumatyzowanych narodów świata. Zastanawiam się, gdzie są granice polskiej martyrologii i czy jest coś poza umarłymi i duchami przeszłości, co definiuje naszą polską tożsamość – mówi autorka „Końca”. Rozmawiamy też o tym, dlaczego ważnym tłem tej książki jest „Pożegnanie jesieni” Witkacego i skąd się wziął jej gorączkowy rytm: – Pisałam od zmierzchu do świtu, w nocy jesteśmy bliżej naszej podświadomości, korzystałam z tego momentu, kiedy jest się po drugiej stronie świadomości.
Czy opisanie tej historii było wyzwalające? I co robić, kiedy duchy trzymają za nogę i mówią: nie odejdziesz, póki o nas nie napiszesz? O tym wszystkim w rozmowie, którą prowadzi Justyna Sobolewska.
***
Cieszymy się, że słuchasz naszych podkastów. Powstają one również dzięki wsparciu naszych cyfrowych prenumeratorów. Aby w pełni skorzystać z możliwości słuchania i czytania tekstów naszych autorów z bieżących i archiwalnych numerów „Polityki” i wydań specjalnych, dołącz do grona prenumeratorów Polityka.pl.