Pomocnik Historyczny

Wyścig do Berlina

Spotkanie żołnierzy Armii Czerwonej i amerykańskiej 9 Armii w Cobbelsdorf (Saksonia Anhalt), maj 1945 r. Spotkanie żołnierzy Armii Czerwonej i amerykańskiej 9 Armii w Cobbelsdorf (Saksonia Anhalt), maj 1945 r. Fred Ramage / Getty Images
W ostatnich tygodniach wojny pojawiły się inicjatywy zawarcia separatystycznego pokoju i trwał wyścig między aliantami, kto zajmie jak najwięcej terytorium Niemiec.
Karl Wolff, dowódca SS i policji w Północnych Włoszech, podjął rozmowy z Dullesem.BPK Karl Wolff, dowódca SS i policji w Północnych Włoszech, podjął rozmowy z Dullesem.

Trzecia Rzesza między dwoma frontami. Katastrofalna dla Trzeciej Rzeszy sytuacja na frontach na początku marca 1945 r. wskazywała, że klęska Trzeciej Rzeszy jest bliska. Na zachodzie wojska alianckie stały nad Renem, a na froncie wschodnim Armia Czerwona przygotowywała się do kolejnej ofensywy z linii Odry i Nysy Łużyckiej. Do większości niemieckich generałów, a nawet przywódców nazistowskich – z wyjątkiem Hitlera – docierała świadomość przegranej. W oporze Niemców podtrzymywała obawa przed zemstą, szczególnie ze strony ZSRR, a także ciągle działający aparat hitlerowskiego terroru. Trzecia Rzesza nie była jednak w stanie prowadzić wojny na dwa fronty. Pokój z ZSRR był oczywiście niemożliwy, mimo chwilowych powrotów do tej koncepcji architekta zbliżenia niemiecko-sowieckiego z lat 1939–41 Joachima von Ribbentropa. Pozostawało drugie wyjście: zawrzeć rozejm na Zachodzie i skoncentrować siły do dalszej walki z Armią Czerwoną. Goebbels, Himmler i Göring – każdy z nich doszedł do takiego wniosku.

Pomimo nadchodzącego zwycięstwa, podejrzliwy Józef Stalin nie mógł się wyzwolić od obaw, że jego zachodni sojusznicy, Wielka Brytania i USA, zapragną zawrzeć pokój z Hitlerem i rozpoczną wspólną krucjatę przeciw bolszewizmowi. Stanowisko Wielkiej Koalicji w kwestii negocjacji z państwami Osi zostało uzgodnione w styczniu 1943 r. na spotkaniu premiera Wielkiej Brytanii Winstona S. Churchilla z prezydentem USA Franklinem D. Rooseveltem w Casablance i brzmiało: bezwarunkowa kapitulacja. Nie oznaczało to jednak, że służby specjalne mocarstw zachodnich nie podtrzymywały kontaktów z konserwatywną opozycją antyhitlerowską.

Pomocnik Historyczny „Tajniki II wojny” (100094) z dnia 23.04.2015; Bitwy, operacje, dyplomacja; s. 42
Reklama