Pomocnik Historyczny

Kim byli Osmanowie?

Wojska Mehmeda II Zdobywcy oblegają Belgrad, 1456 r. Miniatura z XVI w. Wojska Mehmeda II Zdobywcy oblegają Belgrad, 1456 r. Miniatura z XVI w. Getty Images

Małe księstwo, które z czasem przeobraziło się w Imperium Osmanów, było tylko jednym z wielu tureckich państewek powstałych w Anatolii po rozpadzie sułtanatu Seldżuków w wyniku najazdu mongolskiego w połowie XIII w. Osmanowie byli częścią migracji półkoczowniczych ludów tureckich z Azji Środkowej, osiadłych w Azji Mniejszej w ciągu dwóch stuleci poprzedzających inwazję. Pod presją zwycięskich Mongołów część ludności przeniosła się na zachód w kierunku granicy bizantyjskiej. Niektórzy lokalni wodzowie okazali wystarczającą determinację, aby stworzyć praktycznie niezależne pograniczne księstwa. O ile w XIII w. wciąż duża część mieszkańców Anatolii, zwłaszcza w miastach, była pochodzenia greckiego i ormiańskiego i wyznawała religię chrześcijańską, o tyle jej zachodnia część w dużej mierze została zislamizowana i stała się turecka.

Mimo zdecydowanego tureckiego rodowodu Osmanów mieszane małżeństwa z arystokracją bizantyjską, serbską i bułgarską w początkowym okresie istnienia państwa, w połączeniu z rozmnażaniem się przez nietureckie niewolnice, a także oddawanie córek wezyrom pochodzącym z devşirme, razem stanowiło o niezwykle złożonym etnicznie charakterze dynastii. Również szybko zmieniające się w pierwszych stuleciach granice imperium, a także rozwijana ideologia władzy uniwersalnej i stopniowe przyjęcie roli przywódców świata muzułmańskiego sprawiły, że tożsamość dynastii była zmienna.

Uderzającym przykładem zmieniającego się podejścia Osmanów do źródeł legitymizacji swojej władzy był ich stosunek do imperium Mongołów. W pierwszym stuleciu istnienia państwa osmańscy kronikarze podkreślali bliskie związki z Mongołami, jednak trauma po najeździe Timura sprawiła, że z początkiem XVI w. za znacznie bardziej odpowiednich poprzedników uznano Turków Seldżuckich.

Pomocnik Historyczny „Wielkie dynastie Europy” (100097) z dnia 07.07.2015; Wielkie dynastie Europy; s. 69
Reklama