W renesansowych Włoszech dzieła powstawały na zamówienie cechów, bractw religijnych i instytucji publicznych (na przykład Signorii, czyli rządu Florencji), a także osób prywatnych, świeckich lub duchownych, książąt, mieszczan i rzemieślników. Oprócz wykonywania pojedynczych zleceń, wielu artystów wiązało się z wpływowym i możnym patronem bardziej trwale. Rezydowali na dworach, co gwarantowało prestiż i pewne zarobki, ale uzależniało twórcę i wystawiało na kaprysy pracodawcy. A nie wszyscy renesansowi patroni byli równie wyrozumiali jak Cosimo de’Medici, który cenił indywidualizm swych protegowanych i znosił wiele wybryków, uważając, że „należy traktować tych nadzwyczaj genialnych ludzi jak niebiańskie duchy, a nie juczne zwierzęta”.
Dla książąt patronat był źródłem prestiżu i sławy. Jak napisał Machiavelli, książę „powinien prezentować się jako miłośnik talentu, dając zatrudnienie ludziom zdolnym i obdarzając zaszczytami tych, którzy wyróżniają się na jakimś polu”. Jednak niektórzy mecenasi kolekcjonowali dzieła sztuki nie tylko z żądzy posiadania czy gwoli zademonstrowania bogactwa, lecz z czystej przyjemności. Czasami tak interesowali się sztuką, że stawali się znawcami, jak na przykład Cosimo de’Medici, u którego zasięgano porad w sprawie architektury. Nie bez znaczenia były również motywacje religijne. Wielu świeckich zamawiało obrazy lub rzeźby o tematyce religijnej po prostu z pobożności, ich wartość artystyczna miała mniejsze znaczenie. Bankierzy mogli mieć jeszcze inną motywację, Kościół bowiem bardzo stanowczo potępiał lichwę, twierdząc, że ci, którzy pobierają procent od pożyczek, kupczą w istocie czasem, który należy wyłącznie do Boga. Żeby dostąpił zbawienia, bankier powinien się wyrzec wszelkich korzyści ze swego bezbożnego procederu, ale duchowni roztropnie dodawali, że fundowanie kościołów czy klasztorów również ulży jego znękanej duszy.