Przepędza diabła, dostarcza radości

Muzyka protestantyzmu. Przepędza diabła, dostarcza radości

12 września 2017

Dietrich Buxtehude (1637–1707), kompozytor kantat, na obrazie Johannesa Voorhouta z 1674 r. AKG

Luter, reformacja i protestantyzm w muzyce i o muzyce.

AKG Odręczny zapis tłumaczenia Psalmu 23 przez Marcina Lutra

Nowy Pomocnik Historyczny „Marcin Luter i reformacja. 500 lat protestantyzmu” do kupienia w kioskach, dostępny w Polityce Cyfrowej i w naszym sklepie internetowym. Przeczytaj spis treści.

***

Słowik wittenberski. „Jeśli nasz Pan i Bóg dał temu biednemu światu tak szlachetne dary jak muzyka, to co dopiero stanie się w życiu wiecznym, gdy wszystko będzie najdoskonalsze i najweselsze?”. To słowa Marcina Lutra. Twórca reformacji uprawiał muzykę od najmłodszych lat. Jako dziecko był członkiem chóru chłopięcego w tym samym Eisenach, gdzie za niemal dwa stulecia miał przyjść na świat najwybitniejszy kompozytor związany z protestantyzmem – Johann Sebastian Bach. Studiował w Erfurcie na wydziale sztuk wyzwolonych, których ważną dziedziną obok filozofii była muzyka. Jako człowiek dojrzały nie tylko śpiewał (podobno miał ładny głos tenorowy), ale też grał na flecie poprzecznym i lutni.

Wielokrotnie w opisach z owych czasów pojawia się Luter jako znakomity i podziwiany muzyk. „Słowikiem wittenberskim” (Wittembergisch Nachtigall) nazwał go w swym wierszu słynny szewc-meistersinger Hans Sachs z Norymbergi, autor ponad 4 tys. pieśni, który urodził się jako katolik, ale w 1523 r. przeszedł na protestantyzm. Potępiony i zapomniany w epoce baroku, w romantyzmie stał się postacią literacką za sprawą Johanna Wolfganga Goethego, a operową dzięki Gustavowi Albertowi Lortzingowi (opera „Hans Sachs”) i Richardowi Wagnerowi („Śpiewacy norymberscy”).

Pomocnik Historyczny „Marcin Luter i reformacja” (100123) z dnia 11.09.2017; Reformacja; s. 86

Oryginalny tytuł tekstu: "Przepędza diabła, dostarcza radości"

Dorota Szwarcman

Krytyczka muzyczna działu Kultura w „Polityce” (od 2002 r.). Absolwentka studiów kompozycji na warszawskiej uczelni muzycznej. Wcześniej pracowała w kwartalniku „Polish Music/Polnische Musik” (dziś nieistniejącym), „Gazecie Wyborczej” oraz „Wprost”. Publikowała także m.in. w „Ruchu Muzycznym”, „Midraszu”, „Tygodniku Powszechnym”, „Jazz Forum”. Autorka książek: „Razem w życiu i muzyce. Rozmowy z Ewą Podleś i Jerzym Marchwińskim” (PWM 2001) i „Czas Warszawskich Jesieni. O muzyce polskiej 1945–2007” (Stentor 2007). Laureatka Nagrody Honorowej Związku Kompozytorów Polskich (2009) i odznaki „Zasłużony dla kultury polskiej”.