Sprawa Lutra była dla Rzymu zawsze przede wszystkim kwestią polityki, a w znacznie mniejszym stopniu problemem teologicznym.
Chciał być gorliwym zakonnikiem, a przewrócił porządek łacińskiego chrześcijaństwa. Nie pragnął obalania ziemskiego ładu, ale przyczynił się i do tego.
Reformacja nie spadła z nieba w przededniu Wszystkich Świętych 1517 r., gdy pewien augustiański zakonnik wykładający teologię na prowincjonalnym uniwersytecie w Wittenberdze ogłosił tezy do zwykłej dysputy akademickiej.
Najbliższy współpracownik Marcina Lutra był nazywany nauczycielem Niemiec.
Stulecie poprzedzające wystąpienie Marcina Lutra pełne było wydarzeń i idei zapowiadających odnowicielski kryzys w zachodnim chrześcijaństwie.
Marcin Luter nie podzielił losu Jana Husa m.in. dzięki ochronie, jaką otoczył go jego książę, elektor saski.
Na ciężką próbę autorytet Lutra wystawił landgraf Hesji, jeden z przywódców militarnego sojuszu protestanckich władców.
Rosnące niezadowolenie społeczne i rozwijająca się reformacja stanowiły zarzewie wydarzeń rewolucyjnych. Te z kolei skłoniły Lutra do zmiany koncepcji budowy organizacji kościelnej.
Gdy podziały konfesyjne stały się także politycznymi, wybuch wojen był tylko kwestią czasu. Starcia rozgorzały w Rzeszy, a następnie ogarnęły całą Europę.
Krwawy, militarny konflikt religijny stał się potężnym katalizatorem zmian w dyplomacji, wojskowości i administracji.
Reformacji towarzyszyła rewolucja medialna. Czcionka, drzeworyt, nuta miały budować poczucie odrębności i wspólnoty oraz wzmacniać efekt rozprawy z przeciwnikiem.
Obrazowe streszczenie luterańskiej doktryny zbawienia?
Malarz książąt, świętych, nagich gracji – i reformacji.
Postać Katarzyny von Bora, zakonnicy, żony Marcina Lutra, zakonnika, jest symbolem zmian, jakie kobietom przyniosła reformacja.
Polska reformacja nie ma żadnego prostego odpowiednika w XVI-wiecznej Europie. Pomagała ukształtować ustrój I Rzeczpospolitej, ale zagościła wśród części mieszczan i szlachty raptem na dwa pokolenia.
Jest najbardziej rozpoznawalną postacią w dziejach polskiej reformacji w skali europejskiej.
Na reformacyjnej fali w Polsce pojawił się także nowożytny antytrynitaryzm.
W XVI-wiecznej Polsce i na Litwie literatura była w znacznej mierze inspirowana lub tworzona przez protestantów.
Dla ukorzenienia się nowinek religijnych, jak najpierw określano nad Wisłą reformację, potrzebne było nie tylko przyzwolenie króla, ale i protekcja rodów magnackich.
Także w Rzeczpospolitej pojawiła się idea stworzenia odrębnego Kościoła z królem na czele.
Jakie były konsekwencje kościelnego rozłamu dla ziemskich porządków?
Luter sprzeciwiał się kultowi świętych i wierze w cuda związanej z wizerunkami. Paradoksalnie wiele elementów jego sławy przybrało kształt kultu właśnie.
Wizerunek Lutra w sztuce od XVI do XIX w.
Luter, reformacja i protestantyzm w muzyce i o muzyce.
Zwano go największym teologiem wśród muzyków i największym muzykiem wśród teologów.
Historia spadkobierców reformacji to także historia odczytania jej przesłania oraz opowieść o znaczeniu jej lidera.
Nie odkrył Ameryki, nie wynalazł druku, nie wymyślił kredytu. To jednak Marcin Luter popchnął Europejczyków do nowoczesności z takimi jej fundamentami, jak kapitalizm, sfera publiczna i państwo narodowe. Czy to oznacza, że bez reformacji i protestantyzmu nowoczesna cywilizacja byłaby niemożliwa?
Historia niemieckiego protestantyzmu w III Rzeszy nie jest opowieścią o oporze, ale nie jest też tylko relacją o nakładaniu swastyki na krzyż.
Protestantyzm nadal odgrywa szczególną rolę w niemieckim społeczeństwie.
Najbardziej dalekosiężnym, choć niejako ubocznym, skutkiem działania wittenberskich reformatorów było powstanie Kościoła ewangelickiego, zwanego luterańskim.
Teologiczne idee reformacji.
Był teologiczną ofertą dla szukających osobistego przeżycia wiary w ramach struktur kościelnych bądź poza nimi. Nowa pobożność zaowocowała charakterystycznymi postawami społecznymi i językiem.
Maryja pozostała dla protestantów wzorem dobrej chrześcijańskiej matki, ale nikim więcej.
Kalwinizm, poprawniej ewangelicyzm reformowany, od samego początku zaskakiwał radykalnością myśli, popularnością oraz żywotnością. Choć w Polsce kojarzony z ciasnotą poglądów, jest jedną z najbardziej różnorodnych i elastycznych gałęzi protestantyzmu.
Rówieśnik Lutra zaczął kościelne reformy w Zurychu.
W jego wizji świata ustawy miały stanowić harmonijną całość wraz z nakazami i zakazami natury moralnej.
Jeszcze do niedawna historycy spierali się, czy w przypadku Anglii w ogóle można mówić o reformacji, a jeśli już, czy w liczbie pojedynczej.
Przegląd innych ważniejszych Kościołów i nurtów protestantyzmu (w porządku chronologicznym).
Czym dziś jest wielki ruch religijny, grupujący ok. 800 mln wyznawców, zapoczątkowany wystąpieniem Marcina Lutra przed pięciuset laty?
Podręczny przewodnik po miejscach i obiektach związanych z dziejami reformacji i protestantyzmu w granicach współczesnej Polski.