„A gdy go doctorowie uleczyć nie mogli”
Na co chorowali Jagiellonowie? Podagra, syfilis, alkoholizm i inne choroby dynastii
Tekst pochodzi z nowego Pomocnika Historycznego – „Biografie. Jagiellonowie” od 18 października z POLITYKĄ do kupienia w kioskach oraz internetowym sklepie POLITYKI.
Długowieczność w genach. „A król Władysław, nie bojąc się bynajmniej ostrego mrozu ani się przed nim nie chroniąc, w sobotę po uroczystości św. Wojciecha, wskutek jakiegoś przyzwyczajenia (...) udał się do lasów, by nasycić uszy słodkim, pełnym czaru dźwiękiem, by słuchać śpiewu słowika. Spędziwszy większą część nocy na tym słuchaniu, zaziębił się i doznał choroby” – pisał Jan Długosz o Jagielle pod datą 1434.
Król dotąd cieszył się znakomitym zdrowiem. Uwielbiał polować, często podróżował, brał udział w wojnach, pił tylko wodę, unikając alkoholu. Czynił tak głównie z obawy przed otruciem. W 1426 r. na polowaniu złamał nogę, ale szybko się zrosła. Dożył 82 lat (lub 72; historycy są podzieleni co do daty urodzin) i zmarł najprawdopodobniej na zapalenie płuc. Długowieczność miał zapewne zapisaną w genach (80 lat dożył jego stryjeczny brat abstynent Witold Kiejstutowicz), ale mogła się do tego przyczynić wstrzemięźliwość. Natrafiamy tu jednak na małą zagadkę, gdyż biskup krakowski Zbigniew Oleśnicki, niedługo przed śmiercią króla wyjeżdżając na sobór w Bazylei, zarzucił Jagielle: „Spędzasz bowiem całą noc na pijaństwie, a osłabiony nim, w dzień śpisz i odpoczywasz”.
Puchlina nóg i pieczone gruszki. Syn Jagiełły Kazimierz IV Jagiellończyk, „pomnożyciel Polski”, wzorem ojca zachowywał trzeźwość, „pił wodę, a nigdy nie kosztował wina, miodu, piwa i lekarstw” – pisał lekarz i kronikarz Maciej z Miechowa.