Pomocnik Historyczny

Szkoła Orląt

Dębliński wojskowy port lotniczy i hangary szkoły. Na pierwszym planie szkolny dwupłatowiec hanriot. Dębliński wojskowy port lotniczy i hangary szkoły. Na pierwszym planie szkolny dwupłatowiec hanriot. Archiwum WSOSP / Archiwum
Lotnicze szlify w II RP.
Odznaka Szkoły Podchorążych Lotnictwa.AN Odznaka Szkoły Podchorążych Lotnictwa.

Początki. Dęblińska Oficerska Szkoła Lotnictwa (OSL, później Szkoła Podchorążych Lotnictwa, SPL) rozpoczęła działalność w kwietniu 1927 r., po przeniesieniu jej siedziby z Grudziądza. Pierwszym komendantem został ppłk Roman Florer, który karierę lotniczą rozpoczął w armii austriackiej, walcząc podczas I wojny światowej na froncie włoskim. Funkcję tę pełnił do 1929 r.

Majątek w Dęblinie, wraz ze zniszczonym w czasie I wojny pałacem (należącym kolejno do Mniszchów, Jabłonowskich i gen. Iwana Paskiewicza), był własnością skarbu państwa. Rozległe tereny trawiaste, dobra komunikacja kolejowa oraz warunki meteorologiczne zdecydowały o przeniesieniu tam OSL. Pierwsze prace nad tworzeniem pola wzlotów i budową hangarów trwały już od 1920 r. W 1924 r. rozpoczęto odbudowę pałacu, gdzie umieszczono eleganckie kasyno oficerskie. Dwa lata później na rozbudowę ośrodka dęblińskiego Ministerstwo Spraw Wojskowych przeznaczyło 7 mln zł – sumę wówczas niebagatelną.

W pierwszym roku działalności szkoły naukę podjęło 125 podchorążych; kadra liczyła 60 oficerów i wykładowców różnych specjalności. Zmiany polityczne po zamachu majowym odbiły się jednak również na szkoleniu lotniczym – ambitny plan rozwoju polskich sił powietrznych, forsowany wcześniej przez pełniącego funkcję ministra spraw wojskowych gen. Władysława Sikorskiego, a wprowadzany w życie przez gen. Włodzimierza Zagórskiego, został porzucony. W latach 1926–33 zaprzestano szkolenia pilotów, koncentrując wysiłki na szkoleniu obserwatorów, a w 1933 r. wstrzymano nabór kandydatów. Sytuacja zmieniła się dopiero w 1935 r. – rozpoczęto powtórnie szkolenie pilotów, naukę w Dęblinie przedłużono z dwóch do trzech lat. W 1937 r. utworzono tam Centrum Wyszkolenia Lotnictwa nr 1, w skład którego weszły: Szkoła Podchorążych Lotnictwa, Szkoła Podchorążych Rezerwy Lotnictwa, dywizjon ćwiczebny, eskadra treningowa i Wyższa Szkoła Pilotażu.

Pomocnik Historyczny „Lotnicy” (100139) z dnia 28.10.2018; Konteksty; s. 78
Reklama