Pomocnik Historyczny

Kobiety u władzy

Kobiety u władzy w Bizancjum

Teodora i jej dwór; mozaika z bazyliki św. Witalisa w Rawennie, VI w. Teodora i jej dwór; mozaika z bazyliki św. Witalisa w Rawennie, VI w. BEW
Zostanie cesarską małżonką, wejście w rolę bazylisy, było zapewne największym marzeniem przynajmniej niektórych mieszkanek Bizancjum, a w pewnych okresach łakomym kąskiem dla wielu dobrze urodzonych niewiast spoza niego.
Cesarzowa Irena (XI/XII w.); mozaika z kościoła Hagia Sofia.Alamy Cesarzowa Irena (XI/XII w.); mozaika z kościoła Hagia Sofia.

Poczet cesarzowych. Cesarzowa była, jeśli można się tak wyrazić, koniecznym czynnikiem funkcjonowania monarszego dworu. Można znaleźć władców, którzy pozostawali w stanie bezżennym (np. Bazyli II, 976–1025), ale nawet oni najczęściej dbali o to, by w ich otoczeniu znajdowała się kobieta z cesarskim tytułem (matka, siostra, córka). Wśród ponad 80 znanych z imienia cesarzowych było spore grono takich, które odegrały istotną rolę w życiu państwa. Do tego pocztu zaliczyć należy Helenę – matkę Konstantyna Wielkiego (306–337), która stała się wzorem dla późniejszych władczyń, następnie Eudoksję – żonę Arkadiusza (395–408), Pulcherię – siostrę Teodozjusza II (408–450) i żonę Marcjana (450–457), Werynę – żonę Leona I (457–474) oraz Ariadnę, jej córkę – żonę Zenona (475–491) i następnie Anastazjusza I (491–518), Teodorę – ukochaną żonę Justyniana I (527–565), Zofię, jej siostrzenicę – żonę Justyna II (565–578), Martynę – żonę Herakliusza (610–641), Irenę – żonę Leona IV (775–780), Teofano – żonę Romana II (959–963) i Nicefora II Fokasa (963–969), Annę Sabaudzką – żonę Andronika III Paleologa (1328–41), wreszcie Helenę Dragasz – żonę Manuela II Paleologa (1391–1425).

Augusta i bazylisa w Wielkim Pałacu. Najwyższym honorem, którym mogły zostać obdarzone cesarzowe, był tytuł augusta. Wywodził się on jeszcze z pogańskiego Rzymu. Cesarskie małżonki nie otrzymywały go obligatoryjnie w chwili ślubu.

Pomocnik Historyczny „Dzieje Bizancjum” (100145) z dnia 11.03.2019; Bizancjum cz. II; s. 72
Oryginalny tytuł tekstu: "Kobiety u władzy"
Reklama