Pomocnik Historyczny

Nie tylko widelec

Co im zawdzięczamy

Krąg koronacyjny w kościele Hagia Sofia. Krąg koronacyjny w kościele Hagia Sofia. Alamy
Co Europa zawdzięcza Bizancjum? (Przykłady w porządku alfabetycznym).

Dokumenty, bulle, kancelarie – choć biskup Rzymu dysponował własną kancelarią od IV/V w., formy jej działania były inspirowane funkcjonowaniem kancelarii cesarza Rzymian aż do VII/VIII w. Z kolei na kancelarii papieskiej i cesarskiej (Karol Wielki, tworzący konkurencyjne cesarstwo w stosunku do Bizancjum) wzorowało się wiele dworów książęcych i królewskich Europy – i tak Bizancjum pośrednio wpłynęło na kształt oficjalnych dokumentów europejskich.

Emalierstwo – sztukę dekoracyjnego emaliowania wyrobów artystycznych i użytkowych doprowadzono w Bizancjum między VI a XII w. do perfekcji (typ cloisonné).

Głagolica i cyrylica – alfabety stworzone dla języka słowiańskiego, pierwszy wymyślony przez Bizantyńczyka św. Cyryla (Konstantyna), drugi przez uczniów Cyryla i Metodego (już zapewne Słowian), ściśle wzorowany na majuskule greki.

Ikony – wyobrażenia Chrystusa i Maryi, wypracowane na terenach wschodniego Rzymu, inspirowały całą Europę, nawet jeśli znaczna jej część poszła dalej nowymi artystycznymi ścieżkami.

Jedwab – docierał do Europy już w czasach Rzymian, od Justyniana I wytwarzany w Bizancjum, zawsze luksusowy i drogi, przedmiot pożądania elit Zachodu i Północy.

Korona św. Stefana – święta relikwia Węgrów, obrosła mitami, w większej części wykonana w Bizancjum w l. 70. XI w., do dzisiaj nosi portret Michała VII Dukasa.

Koronacja – to w Konstantynopolu rzymski klasyczny diadem przekształcił się w koronę i po raz pierwszy biskup miejsca nałożył koronę na głowę władcy, uprzednio się nad nią pomodliwszy (V i VI w.); z kolei wywiedziony z tradycji Izraela rytuał namaszczenia (kluczowy w koronacjach europejskich aż do XX w.

Pomocnik Historyczny „Dzieje Bizancjum” (100145) z dnia 11.03.2019; Bizancjum cz. III; s. 137
Oryginalny tytuł tekstu: "Nie tylko widelec"
Reklama