Pomocnik Historyczny

Wojny husyckie

Husycki król Czech Jerzy z Podiebradów; obraz Alfonsa Muchy z XIX/XX w. Husycki król Czech Jerzy z Podiebradów; obraz Alfonsa Muchy z XIX/XX w. Getty Images
Czeski konflikt związany z ruchem husyckim objął również ziemie śląskie.

Konfederacja antyhusycka. Czeski husytyzm, który wyrastał z potrzeby reformy Kościoła, szybko włączył do swego programu hasła narodowe i społeczne. Jego idee poruszyły masy wywodzące się tak z radykalnych warstw niższego mieszczaństwa, jak i z wyższych grup społecznych. Pierwotnie ruch występował na obszarze rdzennych Czech, z czasem jednak rozprzestrzenił się na inne ziemie Korony i do krajów sąsiednich. Ideologia husycka dotarła również na Śląsk. Z pewną sympatią była odbierana w księstwach górnośląskich, a także wśród mieszkańców mniejszych miast. Natomiast z wrogim przyjęciem spotkała się na Dolnym Śląsku, gdzie miejscowi książęta oraz miasta Wrocław, Świdnica i Jawor, pod przewodem biskupa wrocławskiego Konrada, zawiązali w 1421 r. konfederację antyhusycką. Sposób myślenia na Śląsku o Janie Husie i jego zwolennikach oddaje głośny „Traktat o wieku schizmy” pióra Ludolfa z Żagania, opata tamtejszego klasztoru kanoników regularnych św. Augustyna. Jan Hus zatem to „największy niegodziwiec między ówczesnymi niegodziwymi doktorami”, a jego zwolennicy, których autor zwał husonistami, „bez strachu czynili wszystko, co tylko chcieli”.

Husyckie rejzy. Z czasem na Śląsk ruszyły wyprawy husyckie, tzw. rejzy. Pierwsza, w 1425 r., dotknęła ziemię kłodzką i Bardo. Dotkliwszy był najazd husyckich taborytów dowodzonych przez Prokopa Wielkiego w 1428 r. Zachował się opis tego najazdu, według którego „ci przeklęci kacerze (…) niszczyli, palili i obracali w perzynę z całą swoją gwałtownością i bestialstwem niezliczone miasta, targi, klasztory, dwory pańskie i bogate wsie, wymordowali i wybili mnóstwo ludzi, a ich liczby nikt nie zna”. W trakcie najazdu w 1428 r. zostały rozbite pod Nysą wojska biskupa Konrada.

Pomocnik Historyczny „Dzieje Śląska” (100153) z dnia 05.08.2019; Śląskie średniowiecze; s. 36
Reklama