Pomocnik Historyczny

Śląski barok

Opactwo pocysterskie w Krzeszowie z bazyliką Wniebowzięcia NPM. Opactwo pocysterskie w Krzeszowie z bazyliką Wniebowzięcia NPM. Alamy
Sześć najciekawszych obiektów architektonicznych tego stylu (wybór autorski).
Opactwo pocysterskie w Krzeszowie z bazyliką Wniebowzięcia NPM, wnętrze.Alamy Opactwo pocysterskie w Krzeszowie z bazyliką Wniebowzięcia NPM, wnętrze.

Śląsk w XVII w. był zdominowany przez protestantów i reformatorskie ruchy religijne, sięgnęła doń wojna 30-letnia, a z nią przemarsze wojsk, spustoszenia, epidemie i głód. Z tych powodów barokowa architektura, materializująca idee kontrreformacji, rozwijała się na tych terenach powoli. Ważną rolę w rekatolizacji Śląska i krzewieniu barokowych form odgrywał zakon jezuitów, który miał własnego wybitnego architekta Krzysztofa Tauscha. Inne zgromadzenia zakonne (przede wszystkim cystersi) przebudowywały istniejące kościoły, nadając im cechy baroku, i wznosiły nowe obiekty klasztorne (w Henrykowie, Lubiążu, Trzebnicy, Krzeszowie). Wcześnie, bo od lat 30. XVII w. przekształceniom w stylu barokowym ulegały siedziby arystokracji: w Białej Prudnickiej, Żyrowej na Opolszczyźnie, Głogówku czy Toszku. Jednak dopiero stabilizacja polityczna (podporządkowanie ziem śląskich Habsburgom po 1648 r.) przyniosła stopniowy rozwój gospodarczy i rozkwit baroku. Zaczyna się to późno, w latach 80. XVII w., a trwa po wojny śląskie i przejęcie Śląska przez króla pruskiego Fryderyka II w 1741 r.

Działalność swoją prowadzili tu czołowi architekci Europy: Fischer von Erlach (autor Akademii Rycerskiej w Legnicy, której wnętrza zdewastowały sowieckie wojska po 1945 r.), Kilian Ignaz Dientzenhofer (twórca opactwa w Legnickim Polu) czy Lukas von Hildebrandt (projektant niezachowanego Pałacu Schreyvogla we Wrocławiu). Ich twórczość splatała się z wypracowaną lokalnie śląską tradycją architektoniczną. Tym wzajemnym inspiracjom śląski barok zawdzięcza swoją wysoką pozycję na tle dokonań europejskich. Do poniższego zestawienia – dalekiego od wyczerpania tematu – wybrane zostały jedne z najwybitniejszych dzieł tego stylu, zachowane we względnie dobrym, zbliżonym do oryginalnego stanie.

Pomocnik Historyczny „Dzieje Śląska” (100153) z dnia 05.08.2019; Niemiecki Śląsk; s. 56
Reklama