Amerykańscy tubylcy zostali wypchnięci poza nawias historii w niepodległych kreolsko-metyskich państwach narodowych. Zmienia się to od niedawna, powoli i nie wszędzie.
Na progu niepodległości. Działania zbrojne prowadzone przez kreolsko-metyskie elity podczas wojen o niepodległość wymagały mobilizowania wszystkich potencjalnych sojuszników, w tym Indian. Robiono to, wykorzystując gotowość tubylców do walki z nadużyciami administracji kolonialnej i głosząc hasła równości dla wszystkich mieszkańców bez wyjątku. Dotychczas Indianie i Hiszpanie żyli rozdzieleni systemem kastowym i systemem prawnym, który z jednej strony ograniczał prawa Indian, z drugiej miał – w imieniu króla – chronić autochtonów przed nadmierną eksploatacją.
Pomocnik Historyczny
„Ameryka Łacińska”
(100159) z dnia 09.12.2019;
Wiek rewolucji;
s. 128
Oryginalny tytuł tekstu: "Indiańska odyseja"