Pomocnik Historyczny

Braniccy Korczakowie

Rezydencja w Suchej Beskidzkiej. Rezydencja w Suchej Beskidzkiej. Adam Brzoza / Fotonova
Nazwisko tego rodu, wywodzącego się z okolic Lublina (i nieskoligaconego z Branickimi Gryfitami), stało się symbolem narodowej zdrady, choć późniejsze pokolenia Branickich spod znaku Korczaka zrobiły wiele, by zmienić ten wizerunek.

Na początku był proboszcz. Gniazdem rodowym Branickich Korczaków była najprawdopodobniej wieś Branica w dawnym województwie lubelskim, niedaleko Radzynia. Tyle że wsie o tej nazwie są tam przynajmniej dwie. Adam Boniecki w herbarzu z przełomu XIX i XX w. przyjął, że z tej położonej w parafii Czemierniki wywodzili się mniej zasłużeni Braniccy herbu Janina. Z drugiej, w parafii radzyńskiej – Braniccy Korczakowie. Część badaczy uważa, że rodową siedzibą mogła być początkowo wieś Siemień w parafii parczowskiej. Z nią bowiem był związany ten, którego uznać można za pierwszego znaczącego członka rodu, czyli Sebastian Branicki (1484–1544).

A zaczyna się kariera Branickich Korczaków od godności kościelnych. Rzeczonego Sebastiana znajdujemy najpierw ok. 1518 r. jako skromnego proboszcza we Wrzeszczowie w powiecie radomskim. Dzięki protekcji prymasa Jana Łaskiego i jego rodu odbył podróż edukacyjną do Włoch, a z czasem awansował na kolejne, coraz lepiej uposażone prebendy, w tym kanonię łowicką. Dzięki znajomości prawa torował sobie drogę do dalszej kariery. W 1532 r. był już referendarzem koronnym, w 1536 r. otrzymał sakrę biskupią i krzesło senatorskie jako biskup kamieniecki. Z najniższej w hierarchii senatorskiej godności biskupiej na krótko objął biskupstwo poznańskie w 1540 r., gdzie okazał się energicznym duszpasterzem, skutecznym i hojnym zarządcą. Przede wszystkim w annałach zapisał się jednak Sebastian Branicki jako jeden z pierwszych polskich biskupów gorliwie występujących przeciw reformacji.

Do rozpusty skłonny. Kolejne pokolenia Branickich Korczaków w XVI i XVII w. nie dochodziły do senatorskich krzeseł, ograniczając swe kariery do urzędów ziemskich. Stopniowo gromadząc majątek, dzierżawiąc królewszczyzny i wżeniając się w odpowiednie rody doszli Braniccy Korczakowie do urzędów senatorskich dopiero w początkach XVIII w.

Pomocnik Historyczny „Wielkie rody Rzeczpospolitej” (100161) z dnia 17.02.2020; Rody magnackie; s. 22
Reklama