Unia Sapiehy. Położenie geograficzne, długotrwały konflikt z Moskwą oraz nieufność wobec szlachty koronnej sprawiały, że litewscy magnaci często prowadzili własną politykę wschodnią. Wśród rodów najbardziej zainteresowanych ułożeniem stosunków z Moskwą w sposób, który uwzględniałby ich interesy, byli Sapiehowie. W ich bowiem rękach znajdowały się rozległe kompleksy terytorialne we wschodniej części Wielkiego Księstwa Litewskiego, a część z nich (m.in. na Smoleńszczyźnie) zostało utraconych na rzecz Moskwy podczas wojny prowadzonej przez Zygmunta Starego.
Na przełomie XVI i XVII w. Sapiehowie prowadzili aktywną politykę względem Moskwy. Poszukując partnerów, nawiązali kontakty z potężnym bojarskim rodem Szujskich. Za panowania cara Fiodora I przywódca Szujskich, kniaź Wasyl, jeździł pod litewską granicę, gdzie pod pretekstem polowań prowadził polityczne rozmowy m.in. z Lwem Sapiehą. Pełniąc urząd kanclerza wielkiego litewskiego, Sapieha kreował politykę wschodnią wedle własnych upodobań, często nie oglądając się na opinie sejmu. Zasłynął jako pomysłodawca wysłania do Moskwy wielkiego poselstwa, które miało przedstawić carowi projekt politycznej unii obu państw. W 1600 r. Sapieha faktycznie stanął przed carem Borysem Godunowem i zaproponował mu układ na przeżycie. W razie bezpotomnej śmierci jednego z władców – Zygmunta Wazy lub Godunowa – szlachta w Rzeczpospolitej i bojarzy w Moskwie mieli powierzyć koronę drugiemu z nich. Ambitny projekt został odrzucony, ale Sapieha nie zrezygnował z planu politycznego podboju wschodu. Odwołał się do bardziej bezpośrednich środków.
Dymitriady. Niecałe trzy lata po niepowodzeniu poselstwa kanclerza na arenę dziejów wkroczył Dymitr Samozwaniec, a Sapieha odegrał decydującą rolę w organizacji tzw.