Arabowie, najbliżsi sąsiedzi Europy po drugiej stronie Morza Śródziemnego, są także w wielu europejskich krajach sąsiadami z tego samego miasta, ulicy, domu. Swoją odrębnością religijną, językową, obyczajową budzą jednak więcej lęku niż zaciekawienia. Głównym źródłem obaw jest wzajemna obcość i niewiedza. Nie rozumiemy tamtego świata.
Nakłada się to niezrozumienie na nieporozumienia. Fundamentalizm muzułmański, uciekający się do krwawego terroru (w 2021 r. minie 20 lat od ataku na WTC w Nowym Jorku i Pentagon w Waszyngtonie), jest często utożsamiany z całym islamem, a islam wyłącznie z arabskością. Kolejne nieporozumienie jest natury historycznej, dobrze można je zilustrować akurat w Polsce. Długoletnie kontakty, na dobre i na złe, z imperium osmańskim sprawiły, że przez stulecia na świat arabski patrzono jako na część tureckiego Orientu, podczas gdy dla wielu Arabów był to okres bez mała obcej okupacji.
Nasze wyobrażenia o Arabach są pełne stereotypów, uprzedzeń i uproszczeń. A Bliski Wschód i Północna Afryka to dzisiaj regiony przykuwające uwagę całego świata, wymagające uważnego i otwartego spojrzenia również z naszej strony. To miejsce, gdzie spotykają się bajeczne bogactwo i bieda, gdzie toczą się gorące i zimne wojny, gdzie średniowiecze zderza się z wyrafinowaną nowoczesnością.
Kiedy więc na początku drugiej dekady XXI w. wybuchła tzw. Arabska Wiosna Ludów, gubiliśmy się w ocenach zdarzeń, nagle uświadamiając sobie, jak mało wiemy o historii, kulturze, mentalności, różnorodności arabskich społeczeństw. Spróbowaliśmy więc uporządkować naszą wiedzę o Arabach, poświęcając im w 2011 r. jeden z Pomocników Historycznych. Do współpracy zaprosiliśmy grono znawców arabskiego świata. Oprowadzili nas oni po cywilizacji mało nam znanej, wśród pojęć, z którymi nie mieliśmy wielu okazji się oswoić, zaprezentowali arabski punkt widzenia na zagadnienia, które dotychczas oświetlał tylko europejski reflektor.