Pomocnik Historyczny

Broń na wodzie

Kriegsmarine kontra Robotniczo-Chłopska Flota Czerwona

Marynarz Floty Czerwonej na Morzu Czarnym, 1941/42 r. Marynarz Floty Czerwonej na Morzu Czarnym, 1941/42 r. Corbis
Odrębnym wojskiem były w obu państwach floty. Miały toczyć ze sobą wojnę na Bałtyku, Morzu Czarnym i Dalekiej Północy.
Niemiecki kuter torpedowy na Bałtyku, lato 1939 r.Ullstein Bild Niemiecki kuter torpedowy na Bałtyku, lato 1939 r.

Robotniczo-Chłopska Flota Czerwona

Carskie dziedzictwo. Bolszewicy z czasów carskich oddziedziczyli w zasadzie tylko Flotę Bałtycką. Pozostałe związki operacyjne, takie jak Flota Czarnomorska, Flotylla Sybirska, Flotylla Północnego Oceanu Lodowatego w wyniku rewolucji, wojny domowej i interwencji praktycznie przestały istnieć. Okręty zostały zatopione (względnie trwale uszkodzone) lub uprowadzone na Zachód. Na Morzu Czarnym, na Dalekiej Północy i Dalekim Wschodzie pozostały tylko nieliczne zmobilizowane niewielkie statki handlowe lub rybackie, które z trudem były w stanie strzec interesów ekonomicznych Rosji sowieckiej.

W 1921 r. podjęto na X Zjeździe WKP(b) decyzję o odbudowie sił morskich. Od początku ścierały się dwie koncepcje. Pierwsza, popierana przez Michaiła Frunzego, zakładała budowę niewielkiej floty zdolnej co najwyżej do prowadzenia działań obronnych w ramach tzw. małej wojny. Jej trzonem miały być okręty podwodne, kutry torpedowe oraz silne lotnictwo morskie (samoloty bombowe i torpedowe). Druga zakładała odbudowę potencjału morskiego co najmniej takiego jak przed rewolucją. Jej zwolennikami byli zwłaszcza dawni carscy oficerowie, popierała ich też część przywódców bolszewickich, którym marzyła się silna flota wspierająca eksport idei rewolucyjnych.

O wszystkim zadecydowały względy ekonomiczne. Na budowę dużych sił morskich z nowymi pancernikami nie było państwa stać, większość środków przeznaczonych na zbrojenia pochłaniały lotnictwo i siły pancerne. Do połowy lat 20. koncentrowano się w ZSRS na ukończeniu okrętów rozpoczętych jeszcze w czasach carskich (krążowniki typu „Swietłana” i niszczyciele typu „Nowik”) i na remoncie najwartościowszych jednostek (pancerników typu „Sewastopol”).

Pomocnik Historyczny „Operacja Barbarossa” (100183) z dnia 14.06.2021; Barbarossa; s. 80
Oryginalny tytuł tekstu: "Broń na wodzie"
Reklama