Wraz z odejściem Angeli Merkel w Niemczech kończy się pewna polityczna epoka naznaczona traumą hitleryzmu i powojennego podziału kraju. Heinrich August Winkler, współczesny historyk niemiecki, którego esej zamyka to wydanie „Pomocnika”, zwraca uwagę, że zdominowała w świadomości Niemców ponad dwa tysiące lat ich historii.
W jakimś sensie ta uwaga odnosi się nie tylko do Niemców. W pełni zasadna ze strony ofiar potrzeba rozliczenia niemieckiego narodu z tych dwunastu lat (1933–45), gdy wybrał sobie Adolfa Hitlera na kanclerza/wodza i poszedł za nim jak w dym, aż po wojnę i ludobójstwo, a u wielu próba zrozumienia, jak do tego w ogóle mogło dojść – przysłania resztę bogatej, aż może nazbyt, niemieckiej historii. Doświadczyliśmy zresztą tego na sobie – w kolekcji „Pomocników Historycznych” są zeszyty poświęcone Trzeciej Rzeszy, Prusom, obu wojnom światowym, sąsiedztwu polsko-niemieckiemu. Nie było całościowej, opowiedzianej przez najlepszych badaczy, historii Niemców. Warto więc może i na własnym podwórku poszerzyć historyczny horyzont.
Zapraszamy na wędrówkę przez różne wcielenia niemieckiej Rzeszy (bywała ona potężna, ale często tylko rozległa terytorialnie), która ostatecznie stała się federalną, demokratyczną republiką w samym centrum Europy i Unii Europejskiej.
Jerzy Baczyński
Redaktor naczelny POLITYKI
Leszek Będkowski
Redaktor POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH
***
PS: Chcemy tym wydaniem „Pomocnika” uhonorować pamięć prof. Włodzimierza Borodzieja, wybitnego historyka, badacza i znawcy spraw niemieckich. Niezwykle aktywny naukowo, dydaktycznie i społecznie, znajdował czas, by wspierać nas swą wiedzą i piórem; pisał do POLITYKI, „Pomocników Historycznych”, był członkiem kapituły Nagrody Historycznej POLITYKI.