Wielo-język
Językowa różnorodność Niemiec i krajów niemieckojęzycznych
Paleta standardów. Współczesny język niemiecki ma trzy odrębne standardy: niemiecki (Bundesdeutsches Hochdeutsch/Bundesdeutsch), austriacki (Österreichisches Deutsch) i szwajcarski (Schweizer Hochdeutsch). Jako urzędowy jest używany także w Luksemburgu, Liechtensteinie oraz Belgii. W obszarze niemieckiego leżą północny Szlezwig w Danii, Lotaryngia i Alzacja we Francji oraz południowy Tyrol we Włoszech. Posługują się nim mniejszości, np. w Rumunii, Polsce oraz w Namibii; w tej ostatniej ma status języka regionalnego. Jako ojczysty jest używany na całym świecie przez 90–105 mln ludzi, kolejne 80 mln posługuje się nim jako drugim lub obcym. Niemczyzna jest więc obecna w wielu wariantach, w które – nie wyruszając w podróż – wsłuchać się można, m.in. oglądając filmy na Netflixie.
Zachodniogermański korzeń. Język niemiecki wyłonił się ze świata plemion germańskich, w których naturze Johann Gottfried Herder (XVIII w.), jeden z ojców współczesnego rozumienia narodu, upatrywał wojowniczość i żądzę podboju. Konsekwencje tych cech dla podbijanych przechowuje w polu znaczeniowym polskie słowo wandal, wywodzące się od germańskich Wandalów, a oznaczające człowieka umyślnie niszczącego czyjąś lub wspólną własność, zwłaszcza dobra kulturalne. Obraz sąsiadów, Słowian, naszkicował Herder w opozycji – jako wrogów rabunku i grabieży, miłośników swobody na łonie natury, uległych i posłusznych. I nie jest to przypadek, że niemieckiej nazwie Slawen – Słowianie – tak blisko do brzmienia słowa Sklawen – niewolnicy.
Język, którym posługiwały się germańskie szczepy, należał – tak jak i słowiański – do wielkiej rodziny języków indoeuropejskich.