Pomocnik Historyczny

„Gimnastyka łoża”

Życie seksualne Rzymian

Scena erotyczna na mozaice w jednej z sypialni luksusowej willi Romana del Casale na Sycylii z IV w. Scena erotyczna na mozaice w jednej z sypialni luksusowej willi Romana del Casale na Sycylii z IV w. BE&W
W masowej wyobraźni Rzym kojarzy się z rozpustnymi ucztami i orgiami Tyberiusza, Kaliguli i Heliogabala albo cesarskich małżonek w rodzaju Messaliny, które uosabiają rozwiązłość dworu.

Polityczne paszkwile. W masowej wyobraźni Rzym kojarzy się z rozpustnymi ucztami i orgiami Tyberiusza, Kaliguli i Heliogabala albo cesarskich małżonek w rodzaju Messaliny, które uosabiają rozwiązłość dworu. Powszechnie zakłada się, że był to tylko czubek góry lodowej, bo moralność seksualną Rzymian cechowały ekscesy i deprawacja. Taki obraz rzeczy jest nieprawdziwy i krzywdzący zarówno dla cesarzy, jak i dla Rzymian, nawet jeśli jego geneza sięga starożytnych świadectw, dzieł historyków i literatów.

Krążyły wśród nich niesłychane opowieści na ten temat. Wystarczy zacytować bodaj najsławniejszy opis rzekomych orgii Tyberiusza z „Żywotów cezarów” Swetoniusza: „W zaciszu wyspy Kapri wymyślił urządzenie apartamentu pełnego sof jako miejsca tajemnych stosunków miłosnych, dokąd ściągnięci tłumnie zewsząd chłopcy rozpustni i dziewczęta oraz wynalazcy potwornego stosunku, których nazywał »spintriami«, spleceni w potrójnym uścisku nawzajem się sobie oddawali, aby podniecać tym widokiem jego otępiałe zmysły”. Tymczasem tak bardzo kojarzone współcześnie z cesarzami orgie wcale nie znajdują potwierdzenia źródłowego i stanowią mit współczesnej kultury – cesarzom co najwyżej (i to rzadko) przypisywano czerpanie wojerystycznej przyjemności z oglądania orgii, ale raczej nie brali w nich udziału.

Za to znajdujemy w źródłach obsesję na temat seksu we wszelkich możliwych odmianach. Jak donosił Swetoniusz, Domicjan „częste obcowanie fizyczne z kobietami uważał za rodzaj ćwiczeń, nazywając z grecka »gimnastyką łoża«. Chodziła pogłoska, że sam wyskubywał włosy swoim kochankom, uprawiał zaś sport pływacki z najpospolitszymi nierządnicami”. Jeśli wierzyć autorom zbioru biografii cesarskich o umownej nazwie „Historia Augusta”, Heliogabal nigdy nie powtarzał stosunku z tą samą kobietą oprócz żony.

Pomocnik Historyczny „Cesarze Rzymu” (100195) z dnia 09.05.2022; Konteksty; s. 114
Oryginalny tytuł tekstu: "„Gimnastyka łoża”"
Reklama